Izabela Jaruga-Nowacka

Z Encyklopedii LGBT
Wersja do druku nie jest już wspierana i może powodować błędy w wyświetlaniu. Zaktualizuj swoje zakładki i zamiast funkcji strony do druku użyj domyślnej funkcji drukowania w swojej przeglądarce.
Izabela Jaruga-Nowacka

Urodzona 23 sierpnia 1950
Polska Gdańsk
Zmarła 10 kwietnia 2010
Rosja Smoleńsk
Zawód polityczka
Rodzinny grób posłanki na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Izabela Jaruga-Nowacka (ur. 23 sierpnia 1950 w Gdańsku, zm. 10 kwietnia 2010 w Smoleńsku), polska wieloletnia parlamentarzystka, wicepremierka.

Wykształcenie

Ukończyła XXVIII Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kochanowskiego przy ul. Wiktorskiej w Warszawie. Następnie studiowała na Wydziale Historii Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie uzyskała tytuł magistra etnografii.

Od 1974 do 1976 była asystentką w Instytucie Polityki Naukowej i Szkolnictwa Wyższego. A następnie do 1986 – starszą asystentką w Instytucie Krajów Socjalistycznych Polskiej Akademii Nauk. W latach 1988-2001 była pracownicą naukową, autorką wielu artykułów z zakresu najnowszej historii Mongolii i artykułów dotyczących praw kobiet.

Działalność polityczna

Od 1988 do 2001 była przewodniczącą Ligi Kobiet Polskich. W roku 1992 była współzałożycielką Unii Pracy, a w okresie od 24 kwietnia 2004 r. do 19 kwietnia 2005 r. jej przewodniczącą.

W latach 1993-1997, 2001-2010 była posłanką na Sejm II, IV, V i VI kadencji. 29 listopada 2001 r. objęła funkcję sekretarza stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów i od 17 grudnia 2001 r. do 16 sierpnia 2004 r. pełniła urząd pełnomocniczki rządu do spraw równego statutu kobiet i mężczyzn. Od 2 maja 2004 r. do 31 października 2005 r. była wicepremierką w rządach prof. Marka Belki. Jednocześnie do 24 listopada 2004 ministrą – członkinią Rady Ministrów, a następnie ministrą polityki społecznej.[1] W 2005 odeszła z UP i wstąpiła do Unii Lewicy. Ale w latach 2005 i 2007 kandydowała do Sejmu z list Sojuszu Lewicy Demokratycznej.

Działalność i poglądy

Przez wiele lat walczyła na rzecz równego statusu kobiet i mężczyzn, państwa neutralnego światopoglądowo i zapewnienia równych szans startu życiowego młodzieży poprzez dostępność edukacji. Deklarowała poglądy feministyczne. W roku 1991 wraz ze Zbigniewem Bujakiem prowadziła akcję na rzecz referendum w sprawie karalności przerywania ciąży. Wielokrotnie uczestniczyła w demonstracjach osób LGBT.

W uznaniu, za pracę na rzecz środowiska LGBT, w 2001 została uhonorowana nagrodą Tęczowego Lauru „za odwagę w głoszonych poglądach i wsparcie udzielane inicjatywom służącym przełamywaniu nietolerancji i ograniczoności społeczeństwa”.

W 2003 patronowała konkursowi o Nagrodę Tęczowego Pióra.

13 października 2010 roku w Warszawie, na ścianie gmachu Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej odsłonięto poświęconą jej tablicę pamiątkową.[2]

Śmierć i pogrzeb

Izabela Jaruga-Nowacka zginęła w katastrofie polskiego samoloty Tu-154M w Smoleńsku 10 kwietnia 2010 roku.[3] I 22 kwietnia została pochowana na warszawskich Powązkach.[4][5]

16 kwietnia 2010 została pośmiertnie odznaczona Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Odrodzenia Polski za wybitne zasługi w służbie państwu i społeczeństwo.[6]

Fundacja im. Izabeli Jarugi-Nowackiej

Imieniem Izabeli Jarugi-Nowackiej nazwano fundację non-profit, mającą na celu:[7]

  1. propagowanie działań i poglądów a także przybliżanie sylwetki Izabeli Jarugi-Nowackiej,
  2. działanie na rzecz upowszechniania i przestrzegania praw człowieka w

Polsce,

  1. przeciwdziałanie wszelkim przejawom dyskryminacji ze względu na płeć, wiek, rasę, pochodzenie etniczne, religię lub wiarę lub jej brak, niepełnosprawność lub orientację seksualną,
  2. upowszechnianie praw kobiet oraz działalność na rzecz równych praw kobiet i mężczyzn,
  3. przeciwdziałanie biedzie i wykluczeniu społecznemu,
  4. działanie na rzecz praw pracowniczych i socjalnych,
  5. wspieranie edukacji i nauki.

Fundacja przyznaje nagrody Okulary równości za szczególne osiągnięcia w jednym z trzech obszarów problemowych:

  • prawa kobiet i przeciwdziałanie dyskryminacji ze względu na płeć
  • prawa mniejszości i przeciwdziałanie dyskryminacji ze względu na wiek, rasę, pochodzenie etniczne, religię, wiarę lub jej brak, niepełnosprawność albo orientację seksualną
  • sprawiedliwość społeczna i zwalczanie ubóstwa.

Rodzina

Była żoną prof. Jerzego Nowackiego – rektora Polsko-Japońskiej Wyższej Szkoły Technik Komputerowych w Warszawie. Mieli dwie córki: Barbarę i Katarzynę.

Cytaty o Izabeli Jarudze-Nowackiej

Zrobiła więcej, niż można było przypuszczać, zważywszy na to, że jej stanowisko było pomyślane jedynie jako listek figowy na wypadek pytań z Unii Europejskiej.
— Wanda Nowicka[8]

Materiał filmowy

Wywiady

Przypisy

  1. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. VI kadencja. Przewodnik. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2008, s. 84. ISBN 978-83-7059-872-3.  (pol.)
  2. Walczyła o równość (pol.). polskieradio.pl, 2010-10-15. [dostęp 2011-01-28].
  3. Komunikat Nr 152/VI kad.. sejm.gov.pl, 2010-04-10. [dostęp 2011-01-28].
  4. Tam zostaną pochowani (pol.). tvn24.pl, 2010-04-14. [dostęp 2011-01-28].
  5. „Dla niej najważniejszy był człowiek”. Jaruzelski, rząd, SLD, PiS pożegnali I. Jarugę-Nowacką (pol.). gazeta.pl, 2010-04-22. [dostęp 2011-01-30].
  6. Komunikat Nr 163/VI kad. (pol.). sejm.gov.pl, 2010-04-16. [dostęp 2011-01-28].
  7. Statut Fundacji im. Izabeli Jarugi-Nowackiej (pol.). jaruga-nowacka.pl. [dostęp 2012-03-16].
  8. Joanna Cieśla: Pani Ministra (pol.). 2006-07-12. [dostęp 2012-05-27].