Sytuacja prawna i społeczna osób LGBT w Pakistanie

Z Encyklopedii LGBT
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Sytuacja prawna LGBT
Państwo Pakistan
Zagadnienia dyskryminacji
Depenalizacja Niezdepenalizowano. Formalnie homoseksualizm karany śmiercią
Ochrona przed dyskryminacją
Czy obywatelom kraju udzielono azylu z powodu dyskryminacji tak, w Korei Płd.[1]
Mapa Pakistanu

Zarówno na prawo jak i świadomość społeczną obywateli Pakistanu silny wpływ ma tradycja islamska wrogo odnosząca się do homoseksualizmu. Znalazło to odzwierciedlenie w pakistańskim kodeksie karnym z 1860 r. Oprócz kar przewidzianych tym kodeksem obywatele Pakistanu mogą również podlegać sądownictwu religijnemu szariatu. Formalnie za homoseksualizm w Pakistanie można zostać ukaranym śmiercią, więzieniem lub chłostą. W praktyce kary śmierci za homoseksualizm nie są wykonywane. Socjologowie Stephen O. Murray i Badruddin Khan twierdzą, że kary zapisane w prawie są rzadko egzekwowane bezpośrednio, ale są wykorzystywane jako narzędzie szantażu.[2]

Sytuacja prawna

Mimo że Pakistan jest oficjalnie Republiką Islamską (اسلامی جمہوریۂ پاکستان), w praktyce jest w znacznym stopniu świecki, z głównie anglosaskim prawem odziedziczonym po Brytyjczykach. Zgodnie z prawem kolonialnym, od 1860 r. homoseksualizm jest przestępstwem podlegającym karze od 2 do 10 lat więzienia. Jednak, odkąd islamskie prawo szariatu zostało włączone do systemu prawnego prócz tych kar wprowadzono prymitywne formy kary jak biczowanie do 100 batów i śmierć przez ukamienowanie. Homoseksualni Pakistańczycy mogą być poddani karom świeckim lub islamskim, a w niektórych przypadkach obu tym karom łącznie.

Konstytucja

Budynek parlamentu w Islamabadzie

Pakistańska Konstytucja nie wspomina wyraźnie o orientacji seksualnej lub tożsamości płciowej. Zawiera jednak pewne przepisy mogące wprowadzać (w oparciu o Islam) dyskryminację osób LGBT będących obywatelami Pakistanu.[3]

  • Część II, art. 37. Rząd zobowiązuje się do promowania wartości islamskich wśród swoich obywateli wyznania muzułmańskiego, w celu ochrony małżeństwa i rodziny oraz przeciwdziałanie pornografii.
  • Część IX, art. 227. Islam jest oficjalną religią państwową, i wszystkie prawa, zasady, przepisy i inne ustawodawstwo musi być zgodne z islamem, w rozumieniu powołanej przez rząd Islamskiej Rady.

Kodeks karny

Przepisem Pakistańskiego Kodeksu Karnego bezpośrednio odnoszącym się do osób homoseksualnych jest art. 377.[4]


Art. 377. Kto dobrowolnie ma cielesny stosunek wbrew porządkowi natury z mężczyzną, kobietą lub zwierzęciem, podlega karze dożywotniego pozbawienia wolności lub karą pozbawienia wolności, który nie może być krótszy niż dwa lata i nie więcej niż dziesięć lat, a także podlega karze grzywny. Penetracja jest wystarczająca dla uznania, że doszło do stosunku niezbędnego do zajścia przestępstwa opisanego w tej sekcji.

Inne artykuły mogące mieć wpływ na dyskryminację osób LGBT to:

  • Artykuł 141 – zgromadzenie pięciu lub więcej osób jest niezgodne z prawem, jeżeli tym co łączy osoby tworzące to zgromadzenie jest [...] szerzenie zgorszenia lub karnego występku lub innego przestępstwa.
  • Artykuł 153 – Kto słowami, wypowiedzianymi ustnie lub pisemnie, lub za pomocą znaków, lub poprzez wizualne przedstawienie, lub w inny sposób, skłania lub próbuje skłonić studentów, lub grupę studentów, instytucję zainteresowaną lub związaną ze studentami do udziału w działalności politycznej, która zakłóca lub zagraża lub może zakłócić lub podważać porządek publiczny, podlega karze pozbawienia wolności, która może trwać do dwóch lat lub karze grzywny lub obu karom.
  • Artykuł 269 – Kto niezgodnie z prawem lub na skutek niedbalstwa podejmuje działania, co do których wie lub ma podstawy, by podejrzewać, że mogą powodować rozprzestrzenianie się wirusów choroby zagrażającej życiu, podlega karze pozbawienia wolności na okres do sześciu miesięcy, lub karę grzywny lub obu karom.
  • Artykuł 270 – Kto z premedytacją podejmuje działania co do których wie lub ma podstawy, by podejrzewać, że mogą powodować rozprzestrzenianie się wirusów choroby zagrażającej życiu, podlega karze pozbawienia wolności na okres do dwu lat lub karze grzywny lub obu karom.
  • Artykuł 290 – Kto narusza porządek publiczny w każdym przypadku nie objętym tym Kodeksem, podlega karze grzywny do sześciuset rupii.
  • Artykuł 292 – zakazuje sprzedaży, dystrybucji, prezentowania, posiadania lub wwozu wszelkich „nieprzyzwoitych” książek, pamfletów lub innej literatury i obrazów.
  • Artykuł 294 – zabrania „obscenicznego” publicznego wykonywania pieśni, muzyki lub wierszy.
  • Artykuł 371A – kto sprzedaje, pozwala zatrudniać, czy też w inny sposób zbywa osoby z zamiarem aby taka osoba uprawiała prostytucję lub nielegalnie współżyła z inną osobą, lub w jakimkolwiek innym bezprawnym i niemoralnym celu, lub wiedząc, że jest to prawdopodobne, że takie osoby mogą być zatrudnione lub były wykorzystywane do takich celów, podlega karze pozbawienia wolności do dwudziestu pięciu lat i podlega również karze grzywny.
  • Artykuł 496 – Kto, nieuczciwie lub w oszukańczym zamiarze, przystępuje do ceremonii ślubu, wiedząc, że nie jest zdolny zgodnie z prawem zawrzeć związku małżeńskiego, podlega karze pozbawienia wolności do siedmiu lat i karze grzywny.

Prawo szariatu

Wraz z islamizacją polityki Pakistanu pod rządami junty wojskowej generała Muhammada Zia-ul-Haq, islamskie prawa szariatu zostały włączone do obowiązujących przepisów. Pełna kompilacja prawa islamskiego wprowadzona do polityki zwana Rozporządzeniami Hudood przewidywała surowe kary za cudzołóstwo, nierząd, spożywania alkoholu i homoseksualizm.

Wybrane orzecznictwo w kwestiach LGBT

W Pakistanie na obszarach plemiennych w 1997 r. miał miejsce przypadek wychłostania mężczyzn, dorosłego i nieletniego, rzekomo przyłapanych w czasie seksu w publicznej toalecie. Na zdarzenie zareagowała Światowa Organizacja Przeciwko Torturom (Organisation Mondiale Contre la Torture, OMCT).[5]

W 2005 r. 42-letni mężczyzna, imieniem Liaquat Ali, w graniczącym z Afganistanem regionie Khyber poślubił 16-letniego członka plemienia o imieniu Markeen, z przepychem tradycyjnie związanym z plemiennymi weselami. Po stwierdzeniu, że są oni niewierzący, rada plemienne skazała parę na banicję lub śmierć.[6]

W 2008 r. Sąd Wyższy Pakistanu w Lahore wydał orzeczenie uprawniające 28-letniego Naureen do operacji zmiany płci. Decyzja odnosiła się do osób z zaburzeniami identyfikacji płciowej.[7]

W 2009 r. Pakistański Sąd Najwyższy wydał orzeczenie na korzyść grupy transwestytów. W przełomowym orzeczeniu stwierdził, że jako obywatele mają oni prawo do równej ochrony prawa i wezwali rząd do podjęcia kroków w celu ochrony transwestytów przed dyskryminacją i nadużyciami.

Stosunek władz do osób LGBT na arenie międzynarodowej

Rząd w Islamabadzie zawsze wykazywał opór w kwestii praw gejów i nigdy nie ukrywał swojej nietolerancji. Władze zaprzeczają nawet istnieniu homoseksualizmu w Pakistanie i utrzymują, że publiczne prezentowanie swej orientacji i prawa człowieka są obcymi koncepcjami dekadenckiego Zachodu. Pakistan jest w gronie niewielu krajów utrzymujących kary śmierci za homoseksualizm. Inne takie kraje to: Mauretania, Sudan, Afganistan, Iran, Arabia Saudyjska i Jemen. Stanowisko Zjednoczonych Emiratów Arabskich jest niejasne.[8]

Głosowanie w ramach Komisji Praw Człowieka ONZ

W głosowaniu przeprowadzonym 25 kwietnia 2003 r. przez ONZ, rezolucja w kwestii praw osób homoseksualnych została odrzucona w ostatniej chwili przez sojuszu pięciu krajów muzułmańskich w skład którego wchodził Pakistan. Pozostałe z nich to Egipt, Libia, Arabia Saudyjska i Malezja.[9]

Kraje te opóźniły swoje głosy dla spowolnienia całego procesu i proponowały zmiany, które miały celowo zmienić jej znaczenie, usuwając wszelkie odniesienia do dyskryminacji ze względu na orientację seksualną, co czyniło rezolucję bezcelową. Rezolucja została złożona przez Brazylię przy wsparciu 19 z 53 krajów członkowskich Komisji Praw Człowieka ONZ (UNHRC) w Genewie.[9] Wzywała państwa członkowskie do promowania i ochrony praw człowieka wszystkich osób, niezależnie od ich orientacji seksualnej.[8]

Sytuacja społeczna

Problem HIV i AIDS

Pierwszy przypadek zachorowania na AIDS odnotowano w Pakistanie w 1987 r.[10](s. 18) Oficjalne szacunki z raportów rządowych (od 2004 r.) mówią, że prawie 3000 Pakistańczyków żyje z chorobą, choć kilku krytyków uważa, że rząd nie docenia problemu.[11] Uważa się, że liczba ta może wzrosnąć do pomiędzy 70 000 a 80 000 osób a nawet 210 tysięcy (jak w sprawozdaniach UNAIDS Pakistan).

Obecnie niewielka liczba organizacji w Pakistanie promuje edukację na temat HIV / AIDS, w tym National Association of People Living with HIV (Narodowe Stowarzyszenie Osób Żyjących z HIV) które powstało w 2007 r.[10](s. 26) Jednym z niewielu edukatorów publicznych jest kobieta imieniem Shukria Gul, która zaraziła się od męża. Zawsze walczyła o zwiększenie świadomości na temat choroby, i jest bardzo krytyczna wobec wysiłków rządu. Niewiedza na temat choroby i sposobów rozprzestrzeniania się, jest powszechna; dotyczy to w szczególności osób takich jak prostytutki, podejmujących zachowania o wysokim stopniu ryzyka. Pakistańskie prostytutki nie mają dostępu do prezerwatyw i antykoncepcji, a wysiłek wkładany w zapewnienie jakiejkolwiek publicznej edukacji zdrowotnej dla tej grupy wysokiego ryzyka jest niewielki.[12] Młodzi chłopcy i dziewczęta, często zmuszeni są do prostytucji z powodu ubóstwa, lub wręcz są przymuszani siłą i uzyskują pomocy ze strony państwa.[13]

Choć nie mówi się jeszcze o tolerancji lub akceptacji osób LGBT, orientacja seksualnej i tożsamość płciowa staje się tematem coraz bardziej otwartej dyskusji, zwłaszcza w kontekście HIV/AIDS.[14]

Hidźra (Hijra)

Osoby hijra i osoby transseksualne w przebraniu w ramach protestu kobiet w Islamabadzie

W większości krajów Azji Południowej znane jest pojęcie trzeciej płci której przedstawicieli nie nazywa się ani mężczyzną ani kobietą. Pakistan nie różni się pod tym względem i ma żywą kulturę osób hijra (ہِجڑا). Osoby te w publikacjach anglojęzycznych czasami są nazywane transseksualnymi. Tak jak osoby transseksualne w wielu krajach, są one czasami przedmiotem wyśmiewania, nadużyć i przemocy. Istnieje jednak pewien poziom akceptacji ze względu na ich pozycję w przedkolonialnym społeczeństwie Desi (دیسی). Na przykład są mile widziane na weselach, gdzie wykonują taniec w ramach rozrywki dla mężczyzn. Są również mile widziane wśród kobiet.

Ich obecność w społeczeństwie jest zazwyczaj tolerowana i osoby takie uważane są w pakistańskiej kulturze za błogosławione. Większość osób hijra jest uważana za bezpośrednich potomków kulturowych dworzan-eunuchów epoki Mughal.[15] Chociaż urodzenie się z niewłaściwymi narządami płciowymi może być przekleństwem, ludzie słuchają ich potrzeb, dają im jałmużnę i zapraszają na różne imprezy w różnych rolach, np. narodziny dziecka, obrzezanie, wesela.[16] Ta tajemniczość jaka okrywa ich istnienie zrodziła się z faktu, że społeczności hijra prowadzi bardzo tajemnicze życie. W 2004 r. odnotowano, że Lahore ma 10 000 aktywnych transwestytów.[15]

Aktywność publiczna osób LGBT

Jedynie działająca w podziemiu Partia Zielonych Pakistan wsparła walkę o prawa człowieka LGBT i wezwała do większej otwartości społeczeństwa w kwestii orientacji seksualnej i tożsamości płciowej. Brak organizacji publicznych, klubów lub społeczności mogących poprzeć politycznie walkę o prawa osób LGBT, ani nawet udzielać im pomocy socjalnej.

Geje obecnie czują mniej zahamowań i stają w obronie swojej seksualności.[14] W obszarach metropolitalnych jak Lahore i Karaczi spotyka się wielu gejów bawiących się na imprezach gdzie pokazują swą dumę gejowską[14] W wyniku wzrostu tendencji do liberalizacji, rosnącej globalizacji i tolerancji społecznej od kilku lat, wielu gejów bierze udział w publicznych imprezach gejowskich.[17] Zazwyczaj dotyczy to mężczyzn tańczących razem w dużych pojedynczych pokojach wzorowanych na dyskotekach. W 2008 r. miał miejsce przypadek, w którym złapano na oczach przechodniów grupę przebranych mężczyzn tańczących do melodie z Bollywood na dachu w dniu Basant.[17]

W 2008 r. rozpoczęło działalność pismo Chay Magazine.[18]

Pakistańskie kobiety

Podczas gdy mężczyźni są teraz bardziej otwarci w zakresie swojej seksualności, lesbijki ujawniają się w mniejszym stopniu w kraju i rzadko się o tym słyszy. W jednym z takich przypadków sąd w 2008 r., wyraził taką samą dezaprobatę wobec lesbijek jak w stosunku do gejów.[19][20]

Główny minister w Sindh, Ali Mohammad Mahar został publicznie ujawniony jako gej i uczestnik imprez w kobiecym ubraniu i mimo tego pozwolono mu zachować stanowisko w rządzie.[21]

W sytuacji w której większość gejów boi się ujawnić swoją seksualność wobec innych ze względu na przepisy, które tego zabraniają, Pakistańczycy LGBT znajdują inne sposoby na wyjście do większych grup ludzi. Wiąże się to z dyskusjami na stronach internetowych serwisów społecznościowych takich jak Facebook, Orkut, na blogach i innych serwisach.[22] W blogach stawia się teraz w centrum uwagi historie i problemy specyficzne dla tej marginalizowanej społeczności.[22]

Dyskryminacja społeczna

Pakistański duchowny Kahuta stwierdził 31 grudnia 2007 r., że każda osoba homoseksualna powinna zostać zabita, aby zatrzymać ten nagły wzrost w kierunku świadomości seksualnej. Zasugerował ścięcie albo kamienowanie.[23]

LGBT w mediach i kulturze masowej

W 2005 r. Ali Saleem wtedy 28-letni syn wojskowego w randze pułkownika odważył się, by w Geo TV wystąpić przebrany za Benazir Bhutto – pakistańską polityczkę i premierkę w latach 1988-1990 i 1993-1996. Jego występ tak się spodobał, że poszedł on dalej prezentując własny program typu talk show, w którym występuje w przebraniu jako postać Begum Nawazish Ali. Begum zwykle przeprowadza wywiady z wpływowymi ministrami, np. pro-Jamait-e-Islami byłym burmistrzem Karaczi, Naimatullah Khan.[24] Jego charakter jest często porównywany do Dame Edna Everage.[25]

Pederastia wśród islamskich duchownych

Wedle doniesień było kilka przypadków pederastii dokonanych przez duchownych na młodych chłopcach ze szkół religijnych.[26] Takie przypadki pozostają bez opieki i nie ma dochodzeń zakończonych ukaraniem osób dopuszczających się takich działań. Wykorzystywanie dzieci w tych przypadkach zazwyczaj polega na seksie analnym.[27]

Przypisy

  1. (qc): Korea Pd. chroni geja z Pakistanu (pol.). queercafe.pl, 2010-01-04. [dostęp 2011-03-24].
  2. Sex Longing & Not Belonging : A Gay Muslim's Quest for Love & Meaning. Floating Lotus USA, August 1997. ISBN 0-94277-716-6.  (ang.)
  3. Constitution of the Islamic Rrepublic of Pakistan (ang.). pakistanconstitution-law.org. [dostęp 2011-03-24].
  4. Pakistan Penal Code (Act XLV of 1860) (ang.). pakistani.org. [dostęp 2011-03-24].
  5. Rights of the Child in Pakistan. World Organization Against Torture, s. 14.  (ang.)
  6. First gay 'marriage' in Pakistan (ang.). BBC World, 2005-10-05. [dostęp 2011-03-24].
  7. Pakistan court allows woman to change sex (ang.). Zee News. [dostęp 2011-03-24].
  8. 8,0 8,1 Homosexuality in Pakistan (ang.). ILGA. [dostęp 2011-03-24].
  9. 9,0 9,1 Andrew Osborn: Muslim alliance derails UN's gay rights resolution (ang.). The Guardian, 2003-04-25. [dostęp 2011-03-24].
  10. 10,0 10,1 UNAIDS Pakistan (ang.). [dostęp 2011-03-24].
  11. Paul Anderson: Battle to beat Pakistan's Aids taboo (ang.). 2004-12-01. [dostęp 2011-03-24].
  12. Pakistan: Marginalised male sex workers vulnerable to HIV/AIDS (ang.). Integrated Regional Information Networks. [dostęp 2011-03-24].
  13. Social customs 'hide child sex abuse' (ang.). 2003-01-21. [dostęp 2011-03-24].
  14. 14,0 14,1 14,2 Anonim (wywiad): Gay Pakistan – 'less inhibited than West' (ang.). BBC World, 2005-06-02. [dostęp 2011-03-24].
  15. 15,0 15,1 Out-on-their-luck teens turn to prostitution (ang.). The Daily Times (Pakistan). [dostęp 2011-03-24].
  16. Fake bills business thrives in Pindi, Islamabad cities (ang.). The Daily Times (Pakistan). [dostęp 2011-03-24].
  17. 17,0 17,1 Declan Walsh: Pakistani society looks other way as gay men party (ang.). The Guardian, 2006-03-14. [dostęp 2011-03-24].
  18. Mission Statement (ang.). Chay Magazine. [dostęp 2011-03-28].
  19. Pakistan judge tells lesbian couple they broke the law (ang.). Pravda. [dostęp 2011-03-24].
  20. Pak lesbian couple look at Musharraf for help (ang.). Times of India, 2007-05-23. [dostęp 2011-03-24].
  21. Ahmar Mustikhan: Pakistan Leader Outed in Political Battle (ang.). Gay.com, 2003-04-21. [dostęp 2011-03-24].
  22. 22,0 22,1 Queeristan (ang.). [dostęp 2011-03-24].
  23. Oliver Harvey: Cleric's chilling warning to UK (ang.). 2007-12-31. [dostęp 2011-03-24].
  24. Declan Walsh: Pakistan's late-night, cross-dressing TV star (ang.). San Francisco Chronicle, 2006-05-17. [dostęp 2011-03-24].
  25. Isambard Wilkinson: How Pakistan's 'Dame Edna' has upset Musharraf (ang.). The Daily Telegraph, 2006-04-22. [dostęp 2011-03-24].
  26. Paul Anderson: Madrassas hit by sex abuse claims (ang.). BBC World, 2004-12-10. [dostęp 2011-03-24].
  27. Massoud Ansari: Acid attack on boy who 'refused sex with Muslim cleric' (ang.). The Daily Telegraph, 2004-02-07. [dostęp 2011-03-24].

Linki zewnętrzne