Święty Sebastian w malarstwie
Św. Sebastian to prawdopodobnie najstarsza ikona gejowska. Jego postać była uwieczniana w ikonografii jako prawie nagiego młodzieńca przywiązanego do drzewa i przeszytego strzałami.[1]
Strzały penetrujące skrępowane i bezbronne ciało młodzieńca uwiecznione w ikonografii często są interpretowane w kategoriach symboliki fallicznej, zaś postawa Sebastiana jako nosząca znamiona masochizmu.[2]
Japoński pisarz Yukio Mishima, w swojej powieści „Wyznania maski” stwierdził, że pierwszego wytrysku doznał po ujrzeniu obrazu Sebastiana autorstwa Guido Reniego. W 1966 roku Mishima pozował do fotografii w roli św. Sebastiana Kishinowi Shinoyama.[1]
Renesans
Renesans w malarstwie europejskim trwał od XV do XVI w. Istotnym postępem w zakresie technik malarskich było zastosowanie perspektywy, światłocienia i sfumato. W malarstwie renesans dzieli się umownie na:
- quattrocento – XV w.
- cinquecento – XVI w.
- manieryzm – okres przejściowy między renesansem a barokiem
Quattrocento
-
Andrea Mantegna (1456–1459)
-
Andrea Mantegna (1457–1459)
-
Giovanni Bellini (1464)
-
Hans Memling (1470–1480)
-
Sandro Botticelli (1473)
-
Matteo di Giovanni (1475–1495)
-
Antonello da Messina (1476)
-
Pietro Perugino (1478)
-
Giambattista Cima da Conegliano (1480–1499)
-
Giovanni Baleison (1484)
-
Giovanni Bellini (1487
-
Meister des St. Veit-Altars (1487)
-
Lorenzo Costa (1490)
-
Meister der Heiligen Sippe (the Younger) and workshop (1493–1494)
-
Albrecht Dürer (1496)
-
Giambattista Cima da Conegliano (1490–1500)
-
Pedro González Berruguete (1490–1500)
-
Sandro Botticelli (1490–1500)
-
-
Andrea Mantegna (1506)
-
(ok. 1475)
-
Pietro Perugino (ok. 1480)
-
Pietro Perugino (ok. 1495)
-
Pietro Perugino (ok. 1500)
-
Pietro Perugino (1500–1510)
-
Następca Pietro Perugino (ok. 1500)
-
Pietro Perugino
-
Giovanni Antonio Boltraffio (1500)
Cinquecento
-
Marco Basaiti (1500–1530)
-
Rafael Santi (1501–1502)
-
Paolo Veronese (1564–1565)
-
Maestro di Tavarnelle (1510–1515)
-
Gregório Lopes (1536–1538)
Manieryzm
Manieryzm w sztuce odznaczał się dążeniem do doskonałości w zakresie formy, wysubtelnieniem i wyrafinowaniem. W malarstwie charakteryzował się brakiem realistycznego naśladowania natury, stosowaniem wydłużonych proporcji ciała ludzkiego, zaburzaniem perspektywy (rezygnacją lub przeciwnie – ekstremalnym jej akcentowaniem). Koloryt często był odrealniony. Stosowano alegoryczną wymowę i skomplikowaną symbolikę. Występowało duże nagromadzenie postaci, sprawiające wrażenie natłoku.
-
El Greco (1577–1578)
-
Tycjan (ok. 1570)
-
Tycjan (1520–1522)
-
Sodoma (1525)
-
Marco Palmezzano (1515–1520)
-
Garofalo (1500–1550)
-
Angelo Bronzino (ok. 1533)
Barok
Barok (z portugalskiego barocco – „perła o nieregularnym kształcie” lub z francuskiego baroque – „bogactwo ozdób”) był kierunkiem w malarstwie przypadającym na okres od końca XVI w. do XVIII w. Charakteryzuje się większą głębią światłocienia, silniejszym dramatyzmem nastawionym na wywołanie emocji. W obrębie baroku pod wpływem dzieł Michelangelo Merisi da Caravaggio rozwinął się nurt caravaggionistów.
-
Peter Paul Rubens (ok. 1618)
-
Bartolomeo Schedoni (1649)
-
Antoon van Dyck (1600–1630)
-
Ludovico Carracci (1599)
-
Domenichino (1600–1630)
-
-
Juan Carreño de Miranda (1625–1685)
-
Guido Reni (1640–1642)
-
Giacinto Brandi (1650)
-
Juan Carreño de Miranda (1655–1665)
-
Johann Baptist Zimmermann (1711–1713)
-
Guido Reni (XVII w.)
-
Marcantonio Bassetti (ok. 1620)
-
Marcantonio Bassetti (ok. 1620)
-
Francisco Ribalta (ok. 1625)
-
Paul Troger (ok. 1746)
-
Carlo Dolci (XVII w.)
-
Guido Reni (XVII w.)
-
Lazzaro Baldi
Caravaggionizm
Caravaggionizm to formuła stylistyczna zapoczątkowana przez Michelangelo Merisi da Caravaggio, charakteryzująca się luminizmem (zdecydowaną gra światłocienia), intensywnym kolorytem z dominacją czerwieni, brązów i czerni, śmiałymi skrótami perspektywicznymi, ukazywaniem postaci na bliskim planie i mrocznym neutralnym tle, dramatyzmem, patosem, ekspresją, mocnymi efektami naturalistycznymi i iluzjonistycznymi.
-
Lionello Spada (1600–1622)
-
Giovanni Baglione (1600–1640)
-
José de Ribera (1600–1652)
-
José de Ribera (1600–1652)
-
Carlo Saraceni (1610–1616)
-
Trophîme Bigot (1620–1650)
-
Georges de La Tour (1630–1635)
-
Georges de La Tour (1649)
-
Georges de La Tour (ok. 1650)
-
José de Ribera (1651)
-
Hendrick ter Brugghen (ok. 1600–1629)
-
Nicolas Regnier (ok. 1620)
-
Mattia Preti
-
Giovanni Battista Caracciolo (Battistello)
-
Giovanni Baglione (1603)
Sztuka XIX i XX w.
-
Włodzimierz Tetmajer (1895)
-
Gustave Moreau (1869)
-
Bohumil Kubišta (1912)
-
Léon Bakst (1912)
-
Hermann Stenner (1914)
-
Ignatiy Nivinskiy (1933)
-
Heinrich Hoerle (1933)
Przypisy
- ↑ 1,0 1,1 Janusz Boguszewicz: Jak wierzyć: Święty Sebastian – patron gejów? (pol.). homiki.pl, 2008-01-19. [dostęp 2011-04-28].
- ↑ Piotr Sarzyński: Gej mitologiczny. Tęcza nad muzeum (pol.). polityka.pl, 2010-06-14. [dostęp 2011-04-28]. Cytat: W jego nagiej, bezbronnej, przeszywanej strzałami postaci dopatrywano się już wszystkiego, od uniwersalnego piękna przez sadomasochizm, erotyczną ekstazę, po symbolikę strzał jako elementów fallicznych. Na wystawie zgromadzono wiele przedstawień św. Sebastiana, głównie historycznych i często wyzbytych erotycznego kontekstu. Ale też ciekawe prace artystów XX-wiecznych, od Kazimierza Młodzianowskiego i Andrzeja Pruszyńskiego, przez Wojciecha Fangora, po Krzysztofa Junga, Stasysa Eidrigeviciusa czy Karola Radziszewskiego.