Aleksiejew przeciwko Rosji
Aleksiejew przeciwko Rosji (ang. Alekseyev versus Russia, ros. Алексеев против России), sprawa ze skargi nr 12200/08, rozpatrzona przez Europejski Trybunał Praw Człowieka, który 21 października 2010 r. wydał wyrok stwierdzający, że Rosja naruszyła Artykuł 11. (prawo do zgromadzania się i stowarzyszania się), Artykuł 13. (prawo do efektywnego środka odwoławczego) oraz Artykuł 14. (zakaz dyskryminacji) Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.
| Aleksiejew przeciwko Rosji | |
| Sąd | Europejski Trybunał Praw Człowieka |
| Skarżący | Nikołaj Aleksiejew |
| Państwo |  Rosja
|
| Sygnatura | 4916/07, 25924/08 i 14599/09 |
| Data rozstrzygnięcia | 21 października 2010 r. |
| Wyrok | Stwierdzono naruszenie art. 11., art. 13. oraz art. 14. Konwencji |
| Orzecznictwo ETPC związane z LGBT | |
 Portal Prawo
| |
Przedmiot skargi w sprawie Aleksiejew przeciwko Rosji
W 2006 r. skarżący Nikołaj Aleksandrowicz Aleksiejew aktywista LGBT, wraz z innymi osobami, zorganizowali marsz aby zwrócić uwagę opinii publicznej na dyskryminację gejów i lesbijek w Rosji, na rzecz poszanowania praw i wolności człowieka i dla wezwania do tolerancji ze strony władz rosyjskich i ogółu społeczeństwa wobec mniejszości LGBT. Data wybrana do marszu, 27 maja 2006 r. miała także na celu uczczenie rocznicy zniesienia odpowiedzialności karnej w Rosji za homoseksualizm.
15 maja 2006 r. organizatorzy złożyli zawiadomienie do burmistrza Moskwy, podając datę, czas i trasę planowanego marszu. Miał się on odbyć między godzina piętnasta i godzina siedemnasta w dniu 27 maja 2006 r., a przybliżona liczba uczestników miała wynosić około 2000. Organizatorzy zobowiązali się do współpracy z organami ścigania w celu zapewnienia bezpieczeństwa i poszanowania porządku publicznego przez uczestników oraz do przestrzegania przepisów o ograniczeniu poziomu hałasu przy użyciu głośników i sprzętu audio.
18 maja 2006 r. Departament Łączności z Organami Bezpieczeństwa władz Moskwy poinformował Aleksiejewa, że burmistrz podjął decyzję o odmowie wydania pozwolenia na marsz ze względu na konieczność utrzymania porządku publicznego, zapobieganie zamieszkom, ochronę zdrowia, moralności, prawa i wolności innych osób. Następnego dnia 19 maja 2006 r. Aleksiejew zakwestionował przed sądem decyzję burmistrza odmawiającą zgody na przeprowadzenie marszu.
26 maja 2006 r. Sąd Rejonowy w Moskwie oddalił zażalenie Aleksiejewa. Ten złożył odwołanie, powołując się na przepisy prawa o zgromadzeniach i kwestionując wcześniejsze orzeczenie.
27 maja 2006 r. Aleksiejew i kilka innych osób wzięło udział w konferencji z okazji Międzynarodowego Dnia Przeciw Homofobii, w którym ogłosiły zamiar udania się do Ogrodu Aleksandrowskiego celem złożenia kwiatów na Grobie Nieznanego Żołnierza, w celu upamiętnienia ofiar faszyzmu w tym gejów i lesbijek.
Tego samego dnia Aleksiejew i około piętnaście innych osób przybywszy do Ogrodu Aleksandrowskiego zastali zamknięte bramy i oddział około 150 policjantów ze specjalnego oddziału do tłumienia zamieszek (OMON). Aleksiejew został zatrzymany i przewieziony do komisariatu, gdzie został oskarżony o wykroczenie administracyjne związane z naruszeniem warunków dla przeprowadzenia demonstracji. Kolejne skargi i odwołania kierowane do sądów rosyjskich nie przyniosły oczekiwanej satysfakcji prawnej.
Aleksiejew powołując się m.in. na sprawę Bączkowski i inni przeciwko Polsce argumentował w swojej skardze, że władze rosyjskie naruszyły jego prawo do zgromadzeń, prawo do skutecznego środka odwoławczego i zakaz dyskryminacji.
Wyrok Trybunału w sprawie Aleksiejew przeciwko Rosji
Trybunał uznał, że zakazy organizacji przedmiotowych marszy i pikiet nie były konieczne w społeczeństwie demokratycznym. Stwierdził ponadto, że Pan Aleksiejew nie miał dostępu do efektywnego środka odwoławczego, aby zakwestionować rzeczone zakazy oraz że były one dyskryminujące z uwagi na jego orientacje seksualną.
Trybunał przypomniał (powołując się na wyrok w sprawie Bączkowski i inni przeciwko Polsce), że mając na uwadze, że czas imprez publicznych ma zasadnicze znaczenie dla organizatorów i uczestników, pojęcie skutecznego środka wiąże się z możliwością jego rozpatrzenia przed czasem planowanego zgromadzenia. Dlatego ważne jest dla skutecznego korzystania z wolności zgromadzeń aby obowiązujące przepisy przewidywały rozsądne granice czasowe, w których władze państwowe, przyznając odpowiednie decyzje, powinny działać.
Środki zasądzone na rzecz skarżącego w sprawie Aleksiejew przeciwko Rosji
Trybunał przyznał skarżącemu kwotę 12 000 € z tytułu szkód moralnych. Tytułem kosztów sądowych Trybunał zasądził na rzecz skarżącego 17 510 € oraz wszelkie koszty podatków.