Ganimedes (mitologia)

Z Encyklopedii LGBT
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Wersja do druku nie jest już wspierana i może powodować błędy w wyświetlaniu. Zaktualizuj swoje zakładki i zamiast funkcji strony do druku użyj domyślnej funkcji drukowania w swojej przeglądarce.
Ujednoznacznienie Ten artykuł dotyczy postaci mitologicznej. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.
Ganimedes

Ganimedes (Ganymedes, Ganimed, Ganymed, gr. Γανυμήδης Ganymḗdēs, łac. Ganymedes), w mitologii greckiej piękny chłopiec, w którym zakochał się Zeus i pod postacią orła porwał go na Olimp. Uczynił go swoim kochankiem i zapewnił mu wieczną młodość i nieśmiertelność.

Homer opisywał Ganimedesa jako najpiękniejszego spośród śmiertelników.

Jeden z księżyców Jowisza, odkryty przez Galileusza w okresie renesansu, jest nazwany jego imieniem. (Jowisz to łacińska wersja imienia Zeusa.)

Ganimedes w mitologii

Uprowadzenie Ganimedesa

Ganimedes został porwany przez Zeusa z góry Ida we Frygii. Zeus zakochawszy się w Ganimedesie przybrał postać orła i porwał go na górę Olimp. Później Zeus wynagrodził jego ojcu stratę syna podarowując pięknego konia.

Ganimedes jest postrzegany jako element najwcześniejszej mitologii przedhelleńskiej. Platon uważał, że mit o Ganimedesie powstał na Krecie jako ośrodku kultury przed-greckiej. Homer w swych dziełach nie wspomina o erotycznych aspektach uprowadzenia Ganimedesa jednak nadaje mu erotyczny kontekst. Argonautica Apoloniusza z Rodos ukazuje niedojrzałego Ganimedesa wściekłego za to, że został oszukany przez Erosa w grze w kości. Afrodyta przybywa i karci syna, Erosa za oszustwo. Rzymski poeta Wergiliusz dodaje drobne szczegóły i zawoalowaną ironię skierowaną przeciwko krytykom homoseksualnej miłości.

Na Olimpie, Zeus dał Ganimedesowi wieczną młodość, nieśmiertelność i urząd podczaszego bogów, wypierając Hebe. Wszyscy bogowie byli zadowoleni z młodzieńca, z wyjątkiem małżonki Zeusa Hery, która była o niego zazdrosna.

W poezji, Ganimedes był symbolem idealnie pięknego młodzieńca, a także homoseksualnej miłości, czasami skontrastowany z Heleną z Troi symbolizującej heteroseksualną miłość. Jednym z pierwszych odniesień do Ganimedesa była Iliada Homera.

Ganimedes w sztuce

Starożytność

Najstarszy wizerunek Ganimedesa

Trudno znaleźć temat Ganimedes zilustrowany wcześniej niż na początku V wieku p.n.e. Najstarsze wizerunki można odnaleźć na wazach. Ganimedes jest zazwyczaj przedstawiany jako dobrze rozwinięty, muskularny młody człowiek.

Dzieło Leocharesa greckiego rzeźbiarza z Aten (około 350 r. p.n.e.), przedstawiające Ganimedesa i orła wzbijającego się w powietrze, stanowi często naśladowany motyw rzeźbiarski.

Renesans i barok

Stub sekcji Ta sekcja jest zalążkiem. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

W komedii Williama Szekspira Jak wam się podoba Celia, ubrana jak pasterka przebiera się za chłopca Ganimedesa.

Współczesność

Mit o Ganimedesie wykorzystany w reklamie w Theatre Magazine, luty 1906
  • W 1817 r. wiersz „Gaimedes” Goethego był z muzyką Franza Schuberta opublikowane w jego Opus 19., no. 3 (D. 544).
  • Na początku XX wieku, topos uprowadzenia Ganimedes przez Zeusa został użyty w celach reklamowych. Litografia F. Kirchbacha, została użyta przez browar Anheuser-Busch w 1904 w roku w kampanii reklamowej piwa Budweiser.
  • Amerykański artysta Henry Oliver Walker namalował mural w Bibliotece Kongresu w Waszyngtonie około 1900 roku, przedstawiający nagiego nastolatka Ganimedesa na plecach orła.

Galerie grafik ukazujące Ganimedesa w sztuce

Ganimedes w malarstwie

Posągi Ganimedesa

Linki zewnętrzne