Lubiewo (książka)

Lubiewo, książka o tematyce homoseksualnej autorstwa Michała Witkowskiego wydana przez wydawnictwo Ha!art w 2005 roku. Zanim ukazała się pełna edycja książkowa, kwartalnik Ha!art umieścił już wcześniej fragmenty Lubiewa na stronach magazynu („Raport z wyższych rejonów dna” nr 4(13)/2002 oraz „Lubiewo” (fragmenty) nr 1(18)/2004).

Lubiewo
Autor Michał Witkowski
Miejsce wydania Kraków
Data I wyd. 2005
Liczba stron I wyd. 291
ISBN 83-89911-04-3
Wydawca I wyd. Korporacja Ha!art
LGBTeka

Książka jest powieścią przygodowo-obyczajową „z życia ciot”. Składają się na nią dwie części: Księga ulicy i Ciotowski bicz. Opowieści obejmujące okres od lat pięćdziesiątych XX wieku do roku 2004 roku snute są kolejno w mieszkaniu Patrycji i Lukrecji (cz. I) oraz w Lubiewie na gejowskiej plaży nudystów (cz. II). Na tym tle ukazana została polska przemiana ustrojowa.[1]

Witkowski, podejmując będący przedmiotem sporów ideologicznych temat mniejszości seksualnych zerwał z polityczną poprawnością i przedstawił własną opartą na przekazie ustnym historię, nazwaną przez siebie „pamiętnikiem z powstania podlaskiego”.[1]

Lubiewo zakwalifikowało się do finału konkursu o Nagrodę Literacką Nike 2006. Było nominowane do Paszportów Polityki 2005, Fenomenów Przekroju 2005, Nagrody Literackiej Gdynia 2006. Otrzymało także Nagrodę Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek 2006.[1]

Wydania krajowe

Ukazało się 6 wydań książki w języku polskim:

  • Michał Witkowski: Lubiewo. Wyd. 1. Kraków: Korporacja Ha!art, 2005. ISBN 83-89911-04-3.  (pol.)
  • Michał Witkowski: Lubiewo. Wyd. 2 popr. i uzup.. Kraków: Korporacja Ha!art, 2005. ISBN 83-89911-04-3.  (pol.)
  • Michał Witkowski: Lubiewo. Wyd. 3 popr. i uzup.. Kraków: Korporacja Ha!art, 2005. ISBN 83-89911-12-4.  (pol.)
  • Michał Witkowski: Lubiewo. Karol Radziszewski (il.). Wyd. 4 popr. i uzup.. Kraków: Wydawnictwo Korporacja Ha!art, 2006. ISBN 83-89911-37-X.  (pol.)
  • Michał Witkowski: Lubiewo. Wyd. 5 popr. i uzup.. Kraków: Wydawnictwo Korporacja Ha!art, 2006. ISBN 83-89911-52-3.  (pol.)
  • Michał Witkowski: Lubiewo. Maciej Sieńczyk (il.). Wyd. 6. Kraków: Wydawnictwo Korporacja Ha!art, 2009, seria: Seria Prozatorska – Korporacja Ha!art. ISBN 978-83-61407-17-1.  (pol.)

Czwarte wydanie było "złotą edycją". Ilustracje do niego przygotował wraz z autorem Karol Radziszewski.[1][2]

Tłumaczenia

Książka została przetłumaczona na 5 języków:

  • Michał Witkowski: Lubiewo. Madeleine Nasalik (tłum.). [Paris]: Éditions de l'Olivier, 2007. ISBN 978-2-87929-548-0.  (fr.)
  • Michał Witkowski: Lŭbievo : roman. Ûrijâ Čajnikova (tłum.). Moskva: Novoe Literaturnoe Obozrenie, 2007. ISBN 5-86793-524-8.  (ros.)
  • Michał Witkowski: Lubiewo. Ilay Halpern (tłum.). Tel Aviv: Schocken Publishing House, 2009. ISBN 978-965-19-0761-6.  (hebr.)
  • Michał Witkowski: Lubiewo. Stefan Ingvarsson (tłum.). Stockholm: Modernista, 2008. ISBN 978-91-86021-07-8.  (szw.)
  • Michał Witkowski: Htivnâ: roman. Andrìj Bondar (tłum.). Kiïv: Nora-Druk, 2006. ISBN 966-8321-98-7.  (ukr.)

Recenzje homopedystów

Recenzja homopedysty RainbowWarrior

Lubiewo mógłbym opisać jako refleksyjno-etnograficzną podróż przez krainę brudu gdzie ulubionym motywem są luje. Sam autor w swej książce lansuje określenie „ciotowski dekameron”. Myślę jednak, że tę powieść należałoby raczej porównywać do „Chłopów” Reymonta. Narrator (utożsamiany z autorem) wkracza w pewną rzeczywistość i drobiazgowo ją opisuje. Nie jest stałym elementem tej rzeczywistości lecz też nie wypiera się pewnych z nią związków. Opisuje dokładnie i ze szczegółami, ale nie unika też ukazania własnego stosunku do tego świata.

Tak jak nie powinniśmy tęsknić za czasami gdy z powodu niestandardowo bogatego życia seksualnego wywożono na kupie gnoju tak samo też świat brudu nie powinien wzbudzać w nas sentymentu. Czasy te minęły i całe szczęście, że minęły. Osoby lubiące seks analny nie potrzebują już chodzić do koszarów obcej armii. Chodzenie ulicą na szczęście nie grozi już gejom (mam taką nadzieję) tym, że byle skin skopie i zacznie sobie skakać po jego przyciśniętej do chodnika szyi. Ten świat odrażających, brudnych i złych na swój sposób jednak fascynuje a autor książki niezawodnie za tą fascynacją podąża.

Tak jak Reymont ironizuje cytując słowa „Macica wama opadła” kierowane do mężczyzny tak i Witkowski posługuje się delikatną ironią opisując np. kierowane do niego zachęty przez emancypujących się gejów do napisania książki.

Styl Witkowskiego czasem (trudno powiedzieć czy w sposób zamierzony) przywodzi również na myśl styl Andrzeja Stasiuka z „Murów Hebronu”. W pewien sposób dzieła te wzajemnie się uzupełniają. Oba dotykają z dwóch różnych stron tego samego zagadnienia jakim są homoseksualne kontakty osób heteroseksualnych. „Cioty” Witkowskiego mażą o tym by być sponiewieranymi przez więźniów, których zwyczaje (w tym seksualne wykorzystywanie współwięźniów) opisuje Stasiuk.

Pewnego słowa uwagi wymaga też to do jakiego grona odbiorców kierowana jest książka. Nie wszystkie nawiązania do kultury masowej będą dla każdego jasne. Nie każdy młody czytelnik zorientuje się, że oto autor ni stąd ni zowąd w swój strumień myśli włączył dosłowny cytat z piosenki z dawnych lat.

Witkowski literackiej nagrody Nobla nie dostał. Zamiast tego musiał zadowolić się nominacjami do Nagrody Literackiej Nike 2006, do Paszportów Polityki 2005, Fenomenów Przekroju 2005, Nagrody Literackiej Gdynia 2006. Jego opisom rzeczywistości nie brak kunsztu literackiego. Z całą pewnością w nurcie literatury pod nazwą „a teraz opiszmy nieopisaną wcześniej rzeczywistość LGBT” jego książki winny zajmować czołowe miejsce.

Przypisy

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Michał Witkowski – Lubiewo (pol.). ha.art.pl. [dostęp 2011-04-09].
  2. Marta Sinior: Karol Radziszewski "Lubiewo" (pol.). fotopolis.pl, 2006-09-05. [dostęp 2011-04-09].