Michał Waszyński

Michał Waszyński
Prawdziwe imię i nazwisko	Mosze Waks
Data i miejsce urodzenia	29 września 1904 / Kowel
Data i miejsce śmierci	20 lutego 1965 Madryt
Zawód	reżyser

Michał Waszyński (właściwie Mosze Waks), polski reżyser, montażysta i scenarzysta filmowy, urodzony 29 września 1904 roku w Kowlu na Wołyniu, zmarł 20 lutego 1965 roku w Madrycie.

Michał Waszyński był gejem. Już w latach 30. XX wieku nie ukrywał swojej homoseksualnej orientacji, pojawiając się publicznie ze swoimi partnerami.

Waszyński pochodził z żydowskiej rodziny o chasydzkich korzeniach. W 1922 roku za namową reżysera Wiktora Biegańskiego zmienił imię i nazwisko na polsko brzmiące. W 1929 roku Waszyński zadebiutował jako reżyser. Współpracował z wytwórniami filmowymi: Sfinks, Leo-Film, Blok-Muza-Film, Rex-Film i Feniks. W 1931 roku przeniósł się z Muranowa do domu na Saskiej Kępie. W latach 30. wyreżyserował 37 ze 147 wszystkich polskich filmów. Przełomem w karierze Waszyńskiego był film „Dybuk” z 1937 roku, po którym został doceniony i znacząco zmienił swoje podejście do reżyserowania, między innymi poświęcając więcej czasu przy tworzeniu kolejnych produkcji filmowych.

W dniu wybuchu II wojny światowej Waszyński przebywał wraz z ekipą filmową we Lwowie, skąd został zesłany przez władze ZSRR na Syberię. 10 grudnia 1941 roku zaciągnął się do Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR (Armia Andersa). Wraz z armią maszerował przez Iran, Irak i Palestynę co Waszyński uwiecznił w filmie dokumentalnym „Dzieci” z 1943 roku. Później z 2 Korpusem Waszyński udał się do Egiptu i Włoch. W trakcie bitwy o Monte Cassino Waszyński filmował wydarzenia jako członek wojskowego zespołu filmowego.

W 1946 roku Waszyński poślubił hrabinę Marię Dolores Tarantini oraz adoptował córkę aktorki Jadwigi Andrzejewskiej. Po śmierci Marii Dolores Tarantini Waszyński otrzymał duży spadek, w skład, którego wchodził pałac w Rzymie.

Waszyński zmarł 20 lutego 1965 roku w Madrycie, przyczyną śmierci był zawał mięśnia sercowego. Został pochowany na cmentarzu w Rzymie.

W 2008 roku nakładem wydawnictwa Świat Książki ukazała się biografia Michała Waszyńskiego autorstwa Samuela Blumenfelda – „Człowiek, który chciał być księciem. Michał Waszyński – życie barwniejsze niż film”.

Filmografia

• Wielka droga (1948)
• Lo Sconosciuto di San Marino (1948)
• Mp. Adama i Ewy (1944)
• Monte Cassino (1944)
• Trzy serca (1939)
• U kresu drogi (1939)
• Włóczęgi (1939)
• Druga młodość (1938)
• Gehenna (1938)
• Profesor Wilczur (1938)
• Serce matki (1938)
• Kobiety nad przepaścią (1938)
• Rena (1938)
• Ostatnia brygada (1938)
• Znachor (1937)
• Dybuk (1937)
• Dodek na froncie (1936)
• Będzie lepiej (1936)
• Bohaterowie Sybiru (1936)
• Bolek i Lolek (1936)
• 30 karatów szczęścia (1936)
• Papa się żeni (1936)
• Antek policmajster (1935)
• ABC miłości (1935)
• Jaśnie pan szofer (1935)
• Wacuś (1948)
• Nie miała baba kłopotu (1935)
• Panienka z poste restante (1935)
• Pieśniarz Warszawy (1934)
• Co mój mąż robi w nocy? (1934)
• Parada rezerwistów (1934)
• Kocha, lubi, szanuje (1934)
• Czarna perła (1934)
• Prokurator Alicja Horn (1933)
• Jego ekscelencja subiekt (1933)
• Dwanaście krzeseł (1933)
• Zabawka (1933)
• Sto metrów miłości (1932)
• Głos pustyni (1932)
• Bezimienni bohaterowie (1932)
• Uwiedziona (1931)
• Niebezpieczny romans (1930)
• Kult ciała (1930)
• Pod banderą miłości (1929)