Honorowe krwiodawstwo
Honorowe krwiodawstwo, nieodpłatne przekazywanie swojej krwi przez zdrową osobę na cele lecznicze (transfuzje, produkcja preparatów krwiopochodnych itp.). W Polsce pobieraniem krwi od honorowych krwiodawców zajmuje się Narodowe Centrum Krwi poprzez Regionalne Centra Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa.
Honorowe krwiodawstwo było przez lata elementem dyskryminacji osób LGBT.[1][2] Centra krwiodawstwa powoływały się na zaczerpnięte ze starej terminologii pojęcie grup zwiększonego ryzyka i odmawiały przyjmowania krwi od osób deklarujących orientację homoseksualną. Obecnie pojęcie takie nie powinno już być stosowane.[3][4] Istnieje natomiast pojęcie ryzykownych zachowań seksualnych. Osoby podejmujące takie zachowania nie powinny oddawać krwi.[5]
Kwestionariusze jakie każdorazowo wypełnia krwiodawca zmieniały się na przestrzeni lat. W 2008 r. (pod rządami PiS) Narodowe Centrum Krwi rozważało wprowadzenie pytania o orientację seksualną dawcy.[6][7] Spotkało się to ze zdecydowanym sprzeciwem środowisk LGBT. W sprawę zaangażował się wtedy m.in. Robert Biedroń – wieloletni honorowy krwiodawca. Narodowe Centrum Krwi zapowiedziało, że nie będzie dyskryminować gejów.[8]
W przypadku napotkania przejawów dyskryminacji w centrach krwiodawstwa, pomoc prawną w tej kwestii deklaruje KPH.[2]
Polska na tle innych krajów
Polska w porównaniu z wieloma krajami podchodzi do zagadnienia krwiodawstwa w sposób bardzo nowoczesny nie uzależniając zdolności do krwiodawstwa od orientacji czy rodzaju uprawianych aktywności seksualnej tylko od ryzyka przeniesienia chorób. W wielu krajach występuje permanentny zakaz dla gejów lub zakaz czasowy w odniesieniu do ostatniego kontaktu seksualnego.
| Ograniczenia | Kraje |
|---|---|
| permanentny zakaz |  Algieria,  Austria[9],  Belgia[10],  Kanada[11],  Chorwacja[12],  Czechy,  Dania,  Estonia,  Finlandia,  Francja,  Grecja,  Islandia,  Irlandia,  Izrael,  Malta,  Holandia[13],  Norwegia,  Portugalia,  Filipiny,  Słowenia[14],  Szwajcaria,  Stany Zjednoczone[11]
|
| 6 miesięcy od ekspozycji |  Republika Południowej Afryki[11]
|
| 12 miesięcy od ekspozycji |  Argentyna[11],  Australia,  Brazylia,  Niemcy[15],  Węgry[11],  Japonia[11],  Szwecja[16],  Wielka Brytania[17]
|
| 5 lat od ekspozycji |  Nowa Zelandia[11][18]
|
| kryteria nie oparte na orientacji |  Włochy[11],  Polska,  Hiszpania[11]
|
Przypisy
- ↑ Dyskryminacja mężczyzn homoseksualnych w zakresie honorowego krwiodawstwa. Replika. Dwumiesięcznik społeczno-kulturalny LGBTQ, 4/2006, s. 16, Warszawa: Stowarzyszenie Kampania Przeciw Homofobii, ISSN 1896-3617 (pol.).
- ↑ 2,0 2,1 Honorowe krwiodawstwo mężczyzn homo- i biseksualnych. Fakty i mity (pol.). kph.org.pl. [dostęp 2010-11-13].
- ↑ tłum. z ang.: Maria Brodzikowska: Wytyczne terminologiczne UNAIDS (pol.). Krajowe Centrum ds. AIDS, luty 2008. [dostęp 2010-11-09].
- ↑ ŁK: Grupy ryzyka to anachronizm (pol.). Rzeczpospolita, 01.12.2005. [dostęp 2010-11-09].
- ↑ W kryteriach dyskwalifikacji stałej zastosowano pośredni w swej formie zapis „Osoby, które ze względu na swoje zachowania seksualne należą do grup podwyższonego ryzyka zakażenia poważnymi chorobami, mogącymi przenosić się drogą przetoczenia krwi.”
Dz.U. 2010 nr 7 poz. 50 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 31 grudnia 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków pobierania krwi od kandydatów na dawców krwi i dawców krwi - ↑ prm/mlas: Nie wezmą krwi od geja (pol.). tvn24.pl, 2008-05-09. [dostęp 2010-11-16].
- ↑ Ewa Tomaszewicz. Zła krew lesbijek i gejów. Replika. Dwumiesięcznik społeczno-kulturalny LGBTQ, 13/2008, s. 9 (2008), Warszawa: Stowarzyszenie Kampania Przeciw Homofobii, ISSN 1896-3617 (pol.).
- ↑ mm, Klaudiusz Slezak, PAP: Narodowe Centrum Krwi: Nie będziemy dyskryminować homoseksualistów (pol.). gazeta.pl, 2008-05-09. [dostęp 14 października 2010].
- ↑ http://www.roteskreuz.at/blutspende/informationen-zur-blutspende/wer-darf-blutspenden/
- ↑ Avis du CSH relatif à la sécurisation maximale de la collecte et de la transfusion sanguine (CSH 8094). (fr.). FPS Health Belgium, 2005-02-18. [dostęp 2009-09-24].
- ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 11,6 11,7 11,8 C.R. Seed, P. Kiely, M. Law, A.J. Keller. No evidence of a significantly increased risk of transfusion-transmitted human immunodeficiency virus infection in Australia subsequent to implementing a 12-month deferral for men who have had sex with men. Transfusion, 50, s. 2722–2730 (grudzień 2010), doi:10.1111/j.1537-2995.2010.02793.x, PMID 20663106 (ang.).
- ↑ Pravilnik o krvi i krvnim sastojcima (chorw.). narodne-novine.nn.hr, 1998-12-16. [dostęp 2011-07-18]. Cytat: Članak 16. Trajno se isključuju kao davatelji krvi: [...] osobe sa homoseksualnim ponašanjem [...]
- ↑ Mag ik bloed geven?
- ↑ The Republic of Slovenia Institute for Transfusion: Who cannot donate blood
- ↑ http://www.drk-blutspende.de/informationen_zur_blutspende/wer_darf_blut_spenden.php
- ↑ http://www.bbc.co.uk/news/health-14824310
- ↑ Donor selection criteria review (ang.). dh.gov.uk. [dostęp 8 września 2011].
- ↑ Common reasons for deferral - Eligibility - Donating (ang.). nzblood.co.nz. [dostęp 14 lipca 2011]. Cytat: You must not give blood for FIVE YEARS: Following oral or anal sex with or without a condom with another man (if you are male)