Moszna

Z Encyklopedii LGBT
Moszna. Z jednej strony osłonka pochwowa (tunica vaginalis) została otwarta[1]
Budowa anatomiczna genitaliów. Penis został uniesiony do góry a przednia część moszny usunięta. Po prawej stronie nasieniowód, powięź nasienna wewnętrzna (infidibulorum fascia) i mięsień dźwigacza jądra. Po lewej stronie powięź nasienna wewnętrzna rozcięta podłużnym nacięciem. Część warstw osłonki pochwowej (tunica vaginalis) usunięta w sposób odsłaniający jądro i część głowy najądrza[1]
Ukrwienie w obrębie moszny[1]
Działanie dźwigacza jądra

Moszna, dwukomorowy skórno-mięśniowy worek, w którym znajdują się jądra.[2] Znajduje się pomiędzy prąciem a odbytem. Spełnia funkcję termoregulacyjną utrzymując jądra w niższej niż reszta ciała temperaturze odpowiedniejszej dla produkcji plemników. W okresie dojrzewania powierzchnia moszny pokrywa się kręconymi włosami łonowymi. Moszna jest narządem homologicznym do warg sromowych u kobiet.

Funkcje

Wydaje się, że zadaniem moszny jest utrzymanie temperatury jąder nieznacznie niższej od reszty ciała.[3] Dla człowieka, temperatura ta powinna wynosić jeden lub dwa stopnie Celsjusza poniżej temperatury ciała, wyższe temperatury mogą być szkodliwe dla plemników. Temperatura jest kontrolowana przez mosznę unoszącą jądra bliżej brzucha, gdy temperatura otoczenia jest niska, a dalej, gdy jest wysoka. Również zwiększenie powierzchni wymiany ciepła pozwala na szybsze rozproszenie jego nadmiaru. Proces ten odbywa się za pomocą skurczu i relaksacji mięśnia dźwigacza jądra.

Termoregulacja może jednak nie być jedyną funkcją moszny. Sugerowano, że jeśli jądra znajdowałyby się w obrębie jamy brzusznej, byłyby poddawane regularnym zmianom ciśnienia w jamie brzusznej, jakie jest wywierane przez mięśnie brzucha. To ściskanie i relaksacja powoduje szybsze opróżnianie jąder i najądrzy ze spermy zanim plemniki osiągną wystarczającą dojrzałość do zapłodnienia. Niektóre ssaki jak słonie i ssaków morskich, zachowały swoje jądra w obrębie jamy brzusznej.

Choć idealna temperatura dla rozwoju plemników różni się między gatunkami, to zwykle u gatunków stałocieplnych jest nieco niższa niż temperatura wewnątrz ciała, co czyni mosznę konieczną. Ponieważ to opuszczenie naraża jądra u wiele gatunków, istnieje debata na temat ewolucyjnej przewagi takiego systemu. Jedna z teorii głosi, że zapłodnienie kobiet, które są chore i mają gorączkę jest mniej prawdopodobne, gdy sperma jest bardziej wrażliwa na podwyższoną temperatury ciała. Innym wyjaśnieniem jest ochrona jąder przed wstrząsami związanymi z aktywnym stylem życia. Zwierzęta takie jak słonie, wieloryby, które wykonują powolne ruchy posiadają wewnętrzne jądra i nie mają moszny.[4]

Kwestie zdrowotne

Do częstych zmian w obrębie moszny należą:[5] najczęściej wśród młodzieży (65% przypadków w wieku 12–18 lat),[6] rzadko po 35 roku życia.[7]

  • kaszaki
  • wodniaki jądra
  • krwiaki
  • torbiele nasieniowe[8]
  • żylaki powrózka nasiennego

Jedną z metod diagnostycznych w fizykalnym badaniu moszny jest sprawdzenie objawu Prehna czyli zmniejszania się bólu przy uniesieniu moszny. Gdy ból się zmniejsza (objaw Prehna dodatni) może to wskazywać na zapalenie najądrza. Zwiększanie się bólu (objaw Prehna ujemny) może wskazywać na skręt szypuły jądra.[9] Wyniku badania fizycznego jednakże nie uznaje się za wystarczająco wiarygodne, w rozróżnieniu skrętu jądra od zapalenia najądrza i niezbędne jest potwierdzenie go poprzez inne badania.[10]

Wpływ jazdy na rowerze na narządy w obrębie moszny

Jazda na rowerze może zwiększać ryzyko wystąpienia nowotworów jąder, negatywnie wpływać na płodność a także powodować zdrętwienie prącia.[11][12][13][14]

Przypisy

  1. 1,0 1,1 1,2 Henry Gray: Anatomy of the human body, by Henry Gray. 20th ed., thoroughly rev. and re-edited by Warren H. Lewis (red.). Warren H. Lewis. Wyd. 20. Bartelby.com, maj 2000, s. 258. ISBN 1-58734-102-6. [dostęp 2012-02-05].  (ang.)
  2. Scrotum (ang.). W: National Institutes of Health [on-line]. [dostęp 2012-02-05].
  3. About the Male Reproductive System (ang.). W: KidsHealth [on-line]. [dostęp 2012-02-05].
  4. Science : Bumpy lifestyle led to external testes - 17 sierpnia 1996 - New Scientist (ang.). [dostęp 2012-02-05].
  5. S.M. Wampler, M. Llanes. Common scrotal and testicular problems. Prim. Care, 37 (3), s. 613–626, x (wrzesień 2010), doi:10.1016/j.pop.2010.04.009, PMID 20705202 (ang.). 
  6. J.S. Edelsberg, Y.S. Surh. The acute scrotum. Emerg. Med. Clin. North Am., 6 (3), s. 521–546 (sierpień 1988), PMID 3292226 (ang.). 
  7. T.H. Trojian, T.S. Lishnak, D. Heiman. Epididymitis and orchitis: an overview. Am. Fam. Physician, 79 (7), s. 583–587 (kwiecień 2009), PMID 19378875 (ang.). 
  8. Matylda Mazur: Torbiel nasieniowa (spermatocele) (pol.). medonet.pl. [dostęp 2012-02-04].
  9. Chirurgia: Podręcznik dla studentów medycyny. Jan Fibak (red.). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2002, s. 601. ISBN 83-200-2708-X.  (pol.)
  10. M.E. Lavallee, J. Cash. Testicular torsion: evaluation and management. Curr. Sports Med. Rep., 4 (2), s. 102–104 (kwiecień 2005), PMID 15763047 (ang.). 
  11. I. Leibovitch, Y. Mor. The vicious cycling: bicycling related urogenital disorders. Eur. Urol., 47 (3), s. 277–286; discussion 286-7 (marzec 2005), doi:10.1016/j.eururo.2004.10.024, PMID 15716187 (ang.). 
  12. T. Southorn. Great balls of fire and the vicious cycle: a study of the effects of cycling on male fertility. J. Fam. Plann. Reprod. Health Care, 28 (4), s. 211–213 (październik 2002), PMID 12419067 (ang.). 
  13. F. Sommer, D. König, C. Graft, U. Schwarzer i inni. Impotence and genital numbness in cyclists. Int. J. Sports Med., 22 (6), s. 410–413 (Aug 2001), doi:10.1055/s-2001-16248, PMID 11531032 (niem.). 
  14. P.L. Silbert, J.W. Dunne, R.H. Edis, E.G. Stewart-Wynne. Bicycling induced pudendal nerve pressure neuropathy. Clin. Exp. Neurol., 28, s. 191–196 (1991), PMID 1821826 (ang.). 
Informacje zawarte w Homopedii nie zastępują konsultacji lekarskiej. Z informacji zawartych w Homopedii korzystasz na własną odpowiedzialność.