Gej: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
anonimowy użytkownik (dyskusja) (Potrzebne poprawki.) |
Nie podano opisu zmian |
||
| (Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:5308 - Couple at GLBT event - L'amore spiazza - Pavia 16 May 2010 - Foto Giovanni Dall'Orto.jpg|thumb|Para gejów]] | [[Plik:5308 - Couple at GLBT event - L'amore spiazza - Pavia 16 May 2010 - Foto Giovanni Dall'Orto.jpg|thumb|Para gejów]] | ||
'''Gej''' (ang. gay, tłum. "wesoły"), | '''Gej''' (ang. gay, tłum. "wesoły"), w języku polskim określenie mężczyzny o orientacji [[homoseksualizm|homoseksualnej]]. Oryginalnie w języku angielskim słowo ''gay'' oznacza osobę homoseksualną bez sprecyzowania płci. | ||
== | == Etymologia słowa gej == | ||
Słowo gej początkowo oznaczało beztroski, szczęśliwy, barwny | Słowo gej w polszczyźnie jest zapożyczeniem słowa ''gay'' z języka angielskiego. Historycznie początkowo słowo ''gay'' oznaczało beztroski, szczęśliwy, barwny. Do języka angielskiego słowo „gay” trafiło w XII w. z języka starofrancuskiego.<ref name="etymonline">{{cytuj stronę | url = https://www.etymonline.com/word/gay | tytuł = gay (adj.) | data dostępu = 2018-02-25 | opublikowany = etymonline.com | język = en}}</ref> | ||
Początkowo neutralne określenie w angielszczyźnie zaczęło ewoluować w stronę znaczeń natury seksualnej. W XIV w. słowo ''gay'' zaczęto utożsamiać z beztroskę w sferze seksualnej i znaczenie to ukształtowało się ostatecznie w XVII w.<ref name="etymonline" /> | |||
Od XIX wieku określenie to zaczęło zmieniać swoje znaczenie i pojawiać się w odniesieniu do osób o orientacji homoseksualnej. | |||
== Słowo „gej” we współczesnej polszczyźnie == | |||
W 1989 roku Gazeta Wyborcza została uhonorowana nagrodą [[Tęczowy Laur]] „za to, że jako pierwsza zaczęła używać słowa «gej»”.<ref name="Rodzoch-Malek">{{Cytuj książkę | nazwisko = Rodzoch-Malek | imię = Jagoda | tytuł = W jaki sposób mówi się w polszczyźnie o homoseksualizmie i osobach homoseksualnych? Analiza leksyki na podstawie danych leksykograficznych i tekstowych | miejsce = Warszawa | rok = 2012 | url = http://web.archive.org/web/20131126155542/https://depotuw.ceon.pl/bitstream/handle/item/204/Doktorat-J.Rodzoch-Malek.pdf | język = pl}}</ref>{{Rp|111}} | |||
Analizy ilościowe wskazują na to, że słowo „gej” na określenie homoseksualnych mężczyzn dominuje w czasopismach takich jak ''Super Express'', ''Gazeta Wyborcza'', ''Newsweek'', ''Polityka'', ''Fakt''. Wyjątkiem od tej tendencji jest prasa [[kościół katolicki|katolicka]].<ref name="Rodzoch-Malek" />{{Rp|110}} | |||
== Inne określenia gejów w języku polskim == | |||
W dawnej Polsce osoby homoseksualne płci męskiej określano w XVI-XVII wieku mianem „sodomitów”, „sodomczyków”. Znano również określenia takie jak „mężolubnicy”, „mężołożnicy” i „samocołożnicy”. Stosunki homoseksualne nazywano „samcołożnictwem”, „sodomskim grzechem” lub „sodomską nieczystością”<ref name="Fijałkowski2009"> | |||
{{Cytuj książkę | nazwisko = Fijałkowski | imię = Paweł | autor link = Paweł Fijałkowski | tytuł = Homoseksualizm : Wykluczenie ? transgresja ? akceptacja | wydawca = Eneteia | miejsce = Warszawa | rok = 2009 | isbn = 9788361538080 | język = pl}}</ref>{{Rp|136}}<ref>{{cytuj pismo | nazwisko = Tomasik | imię = Krzysztof | tytuł = Samcołożnicy i homoeroci : Wywiad z Pawłem Fijałkowskim, historykiem | czasopismo = [[Replika|Replika. Dwumiesięcznik społeczno-kulturalny LGBTQ]] | wolumin = 23/2010 | strony = 10–11 | data = 2010 | wydawca = Stowarzyszenie Kampania Przeciw Homofobii | miejsce = Warszawa | issn = 1896-3617 | język = pl}}</ref> Wg innych źródeł było to „samcołóstwo”.<ref name="Rodzoch-Malek" />{{Rp|46}} | |||
Słowo „homoseksualista” uznawane jest za formę nacechowaną skojarzeniami negatywnymi oraz związanymi z terminologią medyczną. Organizacje takie jak [[GLAAD]], The Associated Press, New York Times oraz Washington Post odradzają jego stosowanie.<ref>{{cytuj stronę | url = https://www.glaad.org/reference/offensive | tytuł = GLAAD Media Reference Guide - Terms To Avoid | data dostępu = 2018-02-25 | opublikowany = glaad.org | język = en}}</ref> | |||
== Odpowiedniki słowa gej w innych językach == | |||
=== Słowo schwul w języku niemieckim === | |||
Współcześnie niemieckie słowo ''schwul'' jest odpowiednikiem polskiego słowa gej. Historycznie jego zabarwienie ewoluowało na przestrzeni dziesięcioleci od zabarwienia pejoratywnego do neutralnego. | |||
{{Przypisy|2}} | |||
[[Kategoria:Orientacje psychoseksualne]] | [[Kategoria:Orientacje psychoseksualne]] | ||
Aktualna wersja na dzień 23:55, 25 lut 2018
Gej (ang. gay, tłum. "wesoły"), w języku polskim określenie mężczyzny o orientacji homoseksualnej. Oryginalnie w języku angielskim słowo gay oznacza osobę homoseksualną bez sprecyzowania płci.
Etymologia słowa gej
Słowo gej w polszczyźnie jest zapożyczeniem słowa gay z języka angielskiego. Historycznie początkowo słowo gay oznaczało beztroski, szczęśliwy, barwny. Do języka angielskiego słowo „gay” trafiło w XII w. z języka starofrancuskiego.[1]
Początkowo neutralne określenie w angielszczyźnie zaczęło ewoluować w stronę znaczeń natury seksualnej. W XIV w. słowo gay zaczęto utożsamiać z beztroskę w sferze seksualnej i znaczenie to ukształtowało się ostatecznie w XVII w.[1]
Od XIX wieku określenie to zaczęło zmieniać swoje znaczenie i pojawiać się w odniesieniu do osób o orientacji homoseksualnej.
Słowo „gej” we współczesnej polszczyźnie
W 1989 roku Gazeta Wyborcza została uhonorowana nagrodą Tęczowy Laur „za to, że jako pierwsza zaczęła używać słowa «gej»”.[2](s. 111)
Analizy ilościowe wskazują na to, że słowo „gej” na określenie homoseksualnych mężczyzn dominuje w czasopismach takich jak Super Express, Gazeta Wyborcza, Newsweek, Polityka, Fakt. Wyjątkiem od tej tendencji jest prasa katolicka.[2](s. 110)
Inne określenia gejów w języku polskim
W dawnej Polsce osoby homoseksualne płci męskiej określano w XVI-XVII wieku mianem „sodomitów”, „sodomczyków”. Znano również określenia takie jak „mężolubnicy”, „mężołożnicy” i „samocołożnicy”. Stosunki homoseksualne nazywano „samcołożnictwem”, „sodomskim grzechem” lub „sodomską nieczystością”[3](s. 136)[4] Wg innych źródeł było to „samcołóstwo”.[2](s. 46)
Słowo „homoseksualista” uznawane jest za formę nacechowaną skojarzeniami negatywnymi oraz związanymi z terminologią medyczną. Organizacje takie jak GLAAD, The Associated Press, New York Times oraz Washington Post odradzają jego stosowanie.[5]
Odpowiedniki słowa gej w innych językach
Słowo schwul w języku niemieckim
Współcześnie niemieckie słowo schwul jest odpowiednikiem polskiego słowa gej. Historycznie jego zabarwienie ewoluowało na przestrzeni dziesięcioleci od zabarwienia pejoratywnego do neutralnego.
Przypisy
- ↑ 1,0 1,1 gay (adj.) (ang.). etymonline.com. [dostęp 2018-02-25].
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Jagoda Rodzoch-Malek: W jaki sposób mówi się w polszczyźnie o homoseksualizmie i osobach homoseksualnych? Analiza leksyki na podstawie danych leksykograficznych i tekstowych. Warszawa: 2012. (pol.)
- ↑ Paweł Fijałkowski: Homoseksualizm : Wykluczenie ? transgresja ? akceptacja. Warszawa: Eneteia, 2009. ISBN 9788361538080. (pol.)
- ↑ Krzysztof Tomasik. Samcołożnicy i homoeroci : Wywiad z Pawłem Fijałkowskim, historykiem. Replika. Dwumiesięcznik społeczno-kulturalny LGBTQ, 23/2010, s. 10–11 (2010), Warszawa: Stowarzyszenie Kampania Przeciw Homofobii, ISSN 1896-3617 (pol.).
- ↑ GLAAD Media Reference Guide - Terms To Avoid (ang.). glaad.org. [dostęp 2018-02-25].