J.M. przeciwko Zjednoczonemu Królestwu

Z Encyklopedii LGBT
Facebook
społeczność internetowa

logo strony
data powstania 4 lutego 2004
autor Mark Zuckerberg
Chris Hughes
Dustin Moskovitz
Eduardo Saverin
właściciel Facebook, Inc.
rejestracja wymagana
facebook.com

Facebookserwis społecznościowy, w ramach którego zarejestrowani użytkownicy mogą tworzyć sieci i grupy, dzielić się wiadomościami i zdjęciami oraz korzystać z aplikacji, będących własnością Facebook, Inc. z siedzibą w Menlo Park. W październiku 2012 liczba użytkowników na całym świecie wynosiła ponad 1 miliard[1], a co miesiąc wgrywany jest ponad 1 mld zdjęć oraz 10 mln filmów, których obecnie jest 265 miliardówSzablon:R. Średni wiek użytkownika serwisu to 22 lataSzablon:R. Dane zgromadzone na Facebooku to ponad 180 petabajtów, co 24 godziny przybywa ponad 0,5 petabajta[2].

Projekt został uruchomiony 4 lutego 2004 na Uniwersytecie Harvarda (w stanie Massachusetts) i był początkowo przeznaczony przede wszystkim dla uczniów szkół średnich i studentów szkół wyższych (college’ów, uniwersytetów). Jego głównym autorem jest Mark Zuckerberg (obecnie pełni on funkcję CEO). Serwis zatrudnia ok. 1000 pracowników (stan na sierpień 2009)[3]. Planowane przychody przekroczą 150 mln USD (2008)[4]. We wrześniu 2009 założyciel Facebooka poinformował na swoim blogu, że Facebook po raz pierwszy przestał przynosić straty i zaczął pokrywać swoje koszty operacyjne oraz inwestycje w nowe serwery.

W marcu 2008 autor portalu, 23-letni Mark Zuckerberg, plasując się na 735. miejscu rankingu Forbesa zestawiającego najbogatszych ludzi świata, został najmłodszym miliarderem świata (1,5 mld USD)Szablon:R[5].

W październiku 2010 na ekrany kin wszedł film The Social Network ukazujący historię portalu Facebook (pierwotnie TheFacebook) i jego założycieli. W zakończeniu filmu podano szacunkową wartość portalu i wynosiła ona 25 miliardów dolarów.

18 maja 2012 roku Facebook jako firma pojawił się po raz pierwszy na amerykańskiej giełdzie NASDAQ, stając się najwyżej wycenianą w dniu debiutu spółką giełdową w historii[6]. Szacunki dotyczące wartości serwisu okazały się jednak mocno przesadzone, gdyż oczekiwania inwestorów były zbyt duże w stosunku do realnych możliwości serwisu[7].

Historia

Utworzenie

Zuckerberg, jako student Uniwersytetu Harvarda, 4 lutego 2004 stworzył wraz z grupą studentów serwis społecznościowy on-line TheFacebook, w ramach którego zarejestrowani użytkownicy mogą odszukiwać i kontynuować szkolne znajomości oraz dzielić się wiadomościami i zdjęciami. Utworzenie kodu źródłowego strony zajęło mu 2 tygodnie. Serwis bardzo szybko uzyskał ogromne zainteresowanie wśród studentów i osiągnął sukces na Harvardzie. Ponad ⅔ studentów zarejestrowało się na nowo powstałej stronie już w pierwszych 2 tygodniach jej funkcjonowania.

Wówczas Zuckerberg zdecydował się rozszerzyć zasięg serwisu na inne szkoły. Rozpoczął współpracę ze swym współlokatorem Dustinem Moskovitzem. Kolejnymi uniwersytetami, które objęto zasięgiem serwisu były: Stanford, Columbia oraz Yale, a następnie pozostałe uczelnie z Ligi Bluszczowej (ang. Ivy League) oraz inne bostońskie szkoły.

Latem, na początku działalności serwisu, Zuckerberg i Moskovitz rozszerzyli zasięg jego działalności na prawie 30 szkół.

Kalifornia

Latem 2004 Zuckerberg, Moskovitz, dziewczyna Zuckerberga Hilary Shinn oraz grupa ich znajomych przenieśli się do Palo Alto w Kalifornii. Wynajęli tam mały dom, który posłużył im za pierwsze biuro. Pod koniec lata Zuckerberg spotkał Petera Thiela, który zainwestował w powstające przedsiębiorstwo. Parę miesięcy później powstało biuro na University Avenue w centrum miasta. Obecnie firma ma swoją siedzibę w czterech budynkach, które tworzą, jak to Zuckerberg nazywa, „kampus miejski” w centrum Palo Alto.

News Feed

5 września 2006 w serwisie Facebook uruchomiono tzw. News Feed, czyli listę, na której widoczne było co znajomi robili aktualnie na stronie serwisu. Spotkało się to z falą krytyki skierowaną na Zuckerberga. Twierdzono, że narzędzie to jest niepotrzebne – określono je jako narzędzie do cyberstalkingu (internetowego nękania, prześladowania, osaczania). Trzy dni później Zuckerberg odpowiedział na falę krytyki listem otwartym, w którym przeprosił użytkowników serwisu za swoje przedsięwzięcie.

Wartość rynkowa

24 października 2007 opublikowano w prasie informacje, że firma Microsoft kupiła część akcji Facebook. Było to 1,6% za kwotę 240 milionów dolarów amerykańskich. Szacunkowa wartość Facebooka wynosiła wtedy 15 mld USD.

Polska wersja językowa

Od maja 2008 roku działa polska wersja językowa serwisu, uruchomiona dzięki tłumaczeniom wykonanym przez użytkowników.

Facebook Lite

W kwietniu 2009 roku została oddana do użytku wersja „lite”. Była to uproszczona wersja serwisu, pozbawiona np. Facebook Chat, przeznaczona przede wszystkim dla ludzi posiadających słabsze komputery bądź łącza internetowe. Facebook Lite został wyłączony bez dodatkowych wyjaśnień w dniu 20 kwietnia 2010 roku. Osoby pracujące przy projekcie skupione zostały wokół usługi Facebook Questions[8].

Aspekty techniczne

Facebook został napisany w języku PHP, który następnie jest tłumaczony za pomocą autorskiego narzędzia – HipHop for PHP na C++ co ma się przekładać na zredukowanie o 50% obciążenia serwerów[9].

Funkcje

Serwis przeszedł wiele zmian wizualnych, co nie zawsze spotykało się z aprobatą użytkowników; największy sprzeciw pojawił się po zmianach strony głównej – zamiast statycznej zawartości w formie wirtualnej wizytówki spotykanej w tego typu serwisach, pojawił się mikroblog wraz z powiadomieniami aplikacji. Facebook oferuje wewnętrzną platformę aplikacji internetowych[10], dzięki której każdy z użytkowników może napisać własny program i udostępniać go innym użytkownikom. Platforma ta, umożliwia również zarabianie pieniędzy twórcom, poprzez oferowanie zawartości premium (np. dodatkowe przedmioty w grach, wirtualne pieniądze wykupowane za prawdziwą walutę); a także umożliwia komunikowanie się programów zewnętrznych, serwisów z Facebookiem – wiele serwisów internetowych (m.in. Digg, lifehacker.com, crunchgear.com) oferuje możliwość „podpięcia” konta z wykorzystaniem nazwy i hasła użytkownika Facebooka, co jest własną wersją rozproszonego uwierzytelnienia OpenID (funkcja nosi nazwę Facebook Connect[11]). Serwis oferuje również wewnętrzny komunikator, który umożliwia komunikację poprzez programy zewnętrzne posiadające wsparcie protokołu XMPP[12].

Facebook posiada także wiele typowych funkcji obecnych w innych serwisach społecznościowych, takich jak: albumy ze zdjęciami, blog, notes, książka adresowa, lista znajomych, grupy użytkowników, blokowanie użytkowników, poczta wewnętrzna.

W grudniu 2011 wprowadzono Oś czasu, nowy rodzaj profilu, który pozwala na dodawanie „Wydarzeń z życia” (np. ukończenia szkoły, pierwszego spotkania z daną osobą, podróży czy złamanej kości itd.) oraz postów z ustawioną datą w przeszłości[13][14]. Dodatkowo generowana jest mapa ze wszystkimi odwiedzonymi przez użytkownika miejscami.

Facebook oferuje również każdemu użytkownikowi aby adres www do jego profilu składał się z ciągu przypadkowych cyfr bądź wybranej przez siebie nazwy użytkownika[15][16].

Facebook we współpracy z Cisco oferuje również specjalne modemy dla firm oraz przedsiębiorstw, które pozwolą ich klientom na darmowy dostęp do internetu w zamian za podstawowe dane demograficzne przekazywane firmie oferującej internet[17][18][19].

Krytyka

Rozwój funkcji serwisu i wzrost jego popularności spowodował, że niektórzy naukowcy zaczęli ostrzegać przed możliwością uzależnienia od Facebooka[20]. Problem ten dotyczy przede wszystkim młodych ludzi, którzy spędzają na Facebooku kilka godzin dziennie. Według naukowców nie mogą oni poradzić sobie z rosnącym zaangażowaniem w to, co dzieje się aktualnie na Facebooku. Presja zalogowania się i sprawdzenia informacji dotyczących znajomych, obejrzenia ich najnowszych zdjęć oraz porównania wyników gier, czy testów, jest tak silna, że zapominają oni o innych aspektach życia.

Serwis jest też krytykowany za przyczynianie się do gorszych wyników w nauce (w porównaniu z uczniami, którzy go nie używają) oraz za kształtowanie osobowości narcystycznej[21][22].

Pliki cookies ładowane przez serwis zapamiętują wszystkie strony, które mają powiązanie z Facebookiem. W związku z czym czasami część życia prywatnego osób zarejestrowanych na Facebooku jest pod kontrolą, nawet po wylogowaniu[23].

W Stanach Zjednoczonych Facebook został skazany na wypłatę 10 milionów dolarów na cele charytatywne za wykorzystywanie wizerunku użytkowników wbrew ich woli i wiedzy[24].

Zmieniono także interfejs centrum aplikacji, w wyniku czego trudniej jest jednoznacznie określić jakie dane przekazujemy serwisowi oraz twórcy aplikacji podczas korzystania z danego programu lub gry[25].

Serwis planuje także udostępnić reklamodawcom adresy e-mail oraz numery telefonów swoich użytkowników[26].

Kontrowersje wzbudza także ilość danych które Facebook zbiera na temat osób z niego korzystających. Znana jest sytuacja, gdy Max Schrems – austriacki student prawa – wysłał do siedziby serwisu oficjalny list z prośbą o udostępnienie mu danych jakie zostały zgromadzone na jego temat, w czasie gdy posiadał konto na Facebooku. Prośba została rozpatrzona po myśli Schremsa i dostał on płytę CD ze wszystkimi informacjami na temat jego aktywności (np. posty na jego profilu, korespondencja ze znajomymi czy też linki które "polubił"). Niepokój Schremsa wzbudziło to, iż dane te były przechowywane na serwerach Facebooka mimo że nie posiadał już on w nim konta[27]. Sprawą zainteresował się Irlandzki Komisarz Ochrony Danych Osobowych, który postanowił się przyjrzeć problemowi[28].

Firma jest też posądzana o szpiegowanie użytkowników i wdrażanie nowych funkcji bez jakichkolwiek ostrzeżeń (czasami zdarza się że są jednocześnie domyślnie włączone)[29] i monitoring w zamian za dodatkowe możliwości[30][31].

Facebook jest także obiektem Czarnej propagandy[32].

Plagiaty

19 lipca 2008 Facebook złożył wniosek do sądu w San José w Kalifornii o ukaranie studiVZ – niemieckojęzycznej platformy o podobnym charakterze, której zarzuca plagiat (kradzież własności intelektualnej). Paradoksalnie w innym procesie twórcy Facebooka zostali oskarżeni o to samo przez braci Camerona i Tylera Winklevossów, którym musieli wypłacić 65 mln dolarów odszkodowania[33][34].

Film o Facebooku

W 2010 roku został nakręcony film obyczajowy The Social Network w reżyserii Davida Finchera opowiadający o powstaniu Facebooka wykonany na podstawie książki Bena Mezricha Miliarderzy z przypadku (ang. The Accidental Billionaires). Światowa premiera miała miejsce 24 września 2010. Film otrzymał wiele nagród, w tym trzy Oscary (za scenariusz adaptowany, montaż i muzykę) i cztery Złote Globy. Film nie przedstawia jednak prawdziwych scen z życia bohaterów ani nie ukazuje faktycznych relacji między nimi.

Facebook dla programistów

Facebook dostarcza także API dla swojego portalu, dzięki czemu programiści mogą wykorzystywać funkcjonalności portalu w swoich aplikacjach. Dostępne są SDK dla wielu języków i platform:

Dodatkowo, istnieje SDK dla języka C#, dzięki czemu możliwe jest pisanie aplikacji w tym języku dla różnych platform, które wspiera .NET Framework: Facebook C# SDK. Facebook udostępnia także LikeBoxy i inne pluginy, które można dodać do treści innych stron[35].

Facebook w Polsce

Pomimo, że serwis został przetłumaczony na język polski, to za jego funkcjonowanie w Polsce był odpowiedzialny oddział w Dublinie[36]. Według początkowych informacji, polski oddział miałby zostać otwarty w którymś z następujących miast: Wrocławiu, Katowicach, Szczecinie lub Białymstoku[37]. Ostatecznie na siedzibę polskiego biura wybrano WarszawęSzablon:R. Głównymi czynnikami które wpłynęły na decyzję o uruchomieniu nowego oddziału, była spora liczba polskich użytkowników[38] oraz zerwanie umowy z agencją ARBOmedia, która to – na zlecenie Facebooka – miała zajmować się reklamą w Europie WschodniejSzablon:R. Istniały plotki że Facebook poszukuje pracowników, jednak ofert pracy nie było nawet na oficjalnych stronach portaluSzablon:R. Biuro zarejestrowane jest w Warszawie na ulicy Bielańskiej 12[39], jednak znajduje się tam jedynie międzynarodowa kancelaria prawna, uprawniona do reprezentowania FacebookaSzablon:R.

Udziałowcy

Pracownicy

Fundusze inwestycyjne

  • Accel (10%)
  • Greylock (1.5%)
  • Meritech (1.5%)
  • Elevation Partners (1.5%)
  • WTI (.5%)
  • Mark Andreessen (.25%)
  • Andreessen Horowitz (.18%)
  • General Atlantic (.1%)
  • Kleiner Perkins (.073%)

Krytykanci i "wrogowie"

  • Cam Winklevoss (.022%)
  • Tyler Winklevoss (.022%)
  • Divya Narendra (.022%)

Aniołowie biznesu

  • Peter Thiel (3%)
  • Jim Breyer (1%)
  • Li Ka-Shing (.8%)
  • Mark Pincus (.5%)
  • Reid Hoffman (.5%)
  • Samwer Brothers (.1%)

Byli pracownicy

Inwentorzy korporacyjni

  • Digital Sky (5%)
  • Microsoft (1.6%)
  • Goldman Sachs (1%)
  • Interpublic (.25%)
  • T. Rowe Price (.25%)
  • Fidelity Investments (.18%)

[40]

Zobacz też

Przypisy

  1. Facebookowi nie straszne konta-widma. Zuckerberg ma już miliard! Media2 [Dostęp 2012-09-04]
  2. http://www.theregister.co.uk/2012/11/09/facebook_open_sources_corona/
  3. Facebook To Increase Staff By 50% This Year.
  4. #785 Mark Zuckerberg – Forbes.com.
  5. Gates już nie jest najbogatszym człowiekiem świata.
  6. Tomasz Grynkiewicz: [/1,75248,11752978,Facebook_na_gieldzie__Debiut__jakiego_internet_nie.html Facebook na giełdzie. Debiut, jakiego internet nie widział]. Gazeta Wyborcza, 2012-05-18. [dostęp 2012-05-18].
  7. Facebook jak "sklep z pustymi półkami" Interia.pl [Dostęp 2012-09-01]
  8. Facebook Shuts Down Facebook Lite.
  9. Adam Golański: [/HipHop.for.PHP.Facebook.uwalnia.translator.PHP.C__ HipHop for PHP: Facebook uwalnia translator PHP – C++] (pol.). W: Web Hosting [on-line]. 2010-02-02 20:54. [dostęp 2013-12-26].
  10. Facebook Launches Facebook Platform; They are the Anti-MySpace.
  11. Kiedyś było OpenID teraz jest Facebook AntyWeb [Dostęp 2012-09-01]
  12. Facebook Chat Now Available Everywhere | Facebook.
  13. Szpunar Wiktor: [/news/378802/Os.czasu.na.Facebooku.5.waznych.ustawien.prywatnosci.html Oś czasu na Facebooku. 5 ważnych ustawień prywatności.] (pol.). PCWorld. [dostęp 2011-12-26].
  14. [/about/timeline Przedstawiamy oś czasu]. Facebook. [dostęp 2011-12-26].
  15. Wojtek Onyśków: [/demonstracje/internet/11668-facebook-tworzenie-krotkiego-adresu-profilu.html Facebook: Tworzenie krótkiego adresu profilu] (pol.). W: Instalki.pl [on-line]. 31 Lipiec 2013 14:49. [dostęp 2013-07-31].
  16. [/artykul/facebook-umozliwil-administratorom-zmiane-adresu-profilu Facebook umożliwił administratorom zmianę adresu profilu] (pol.). W: wirtualnemedia.pl [on-line]. [dostęp 2013-07-31].
  17. [/darmowy-internet-dzieki-facebook-wifi/ Darmowy internet dzięki Facebook WiFi] (pol.). [dostęp 2013-12-26].
  18. Dawid Sych: [www.conowego.pl/aktualnosci/darmowy-internet-dla-posiadaczy-konta-na-facebooku-10404/#.UrwmYKpSaWU.facebook Darmowy Internet dla posiadaczy konta na Facebooku] (pol.). W: CoNowego.pl [on-line]. 03.10.2013 09:54. [dostęp 2013-12-26].
  19. Jennifer Van Grove: [/8301-1023_3-57605745-93/why-facebook-is-giving-out-free-wi-fi-for-check-ins/ Why Facebook is giving out free Wi-Fi for check-ins] (ang.). October 2, 2013 1:00 PM PDT. [dostęp 2013-12-26].
  20. Uzależnienie od Facebooka – nowy niebezpieczny nałóg.
  21. Kids Who Use Facebook Do Worse in School – TIME Healthland.
  22. Sprawdź, czy jesteś uzależniony od Facebooka Fakt.pl [dostęp 2012-06-17].
  23. Ethan A. Huff, NaturalNews.com: [/nauka_i_technologia/facebook_sledzi_kazdy,p259280582 Facebook śledzi każdy twój ruch, nawet po wylogowaniu]. 1.10.2011. [dostęp 3.10.2011].
  24. Ugoda za „lubię to”. Facebook zapłaci 10 mln dol. na cele charytatywne. Gazeta Wyborcza [Dostęp 2012-06-17].
  25. Facebook chce uśpić naszą czujność nowym ekranem autoryzacji aplikacji Antyweb [Dostęp 2012-09-01]
  26. Reklamy targetowane na e-mail lub numer telefonu już niebawem na Facebooku Antyweb [Dostęp 2012-09-01]
  27. Europa kontra Facebook Presseurop [Dostęp 2012-09-01]
  28. Facebook narusza prywatność. Wyeliminuje błędy? Polskie Radio [Dostęp 2012-09-01]
  29. Facebook wprowadza rozpoznawanie twarzy – Komputer światFacebook przeprasza za rozpoznawanie twarzy
  30. Facebook podsłuchuje nasze rozmowy? – Przemysław Kreft – Komputer Świat
  31. Aplikacja Facedeals. Ile dzieli Facebooka od Wielkiego Brata? – Michał Chrobot, Komputer Świat
  32. wp.pl – Nie korzystasz z Facebooka? To podejrzane! - jeden z artykułów propagandowych
  33. [/scitech/2011/04/11/winklevoss-twins-lose-legal-war-facebook Winklevoss Twins Lose Legal War With Facebook]. 11.04.2011. [dostęp 3.10.2011]./.
  34. [/biznes/1,101562,9476453,Bracia_Winklevoss_nie_rezygnuja_z_walki_o_Facebook.html Bracia Winklevoss nie rezygnują z walki o Facebook]. 21.04.2011. [dostęp 3.10.2011].
  35. Facebook Developers
  36. Sylwia Czubkowska: [/artykuly/586067,facebook_w_polsce_portal_planuje_polski_oddzial.html Facebook w Polsce: portal planuje polski oddział] (pol.). W: Forsal [on-line]. 2012-01-20. [dostęp 2012-09-27].
  37. Facebook zdecydował: polski oddział w Warszawie Forbes.pl [Dostęp 2012-09-27]
  38. >Facebook w końcu w Polsce. Będzie rekrutował Gazeta Praca [Dostęp 2012-09-27]
  39. Facebook wreszcie osiadł nad Wisłą. Ma adres w Warszawie Dziennik.pl [Dostęp 2012-09-27]
  40. http://whoownsfacebook.com/

Linki zewnętrzne

Szablon:Wikicytaty

Szablon:Link GA