Religie a homoseksualność

Z Encyklopedii LGBT

Religie a homoseksualność

Homoseksualność jako element religii

Buddyzm

Buddyzm (Japonia)

Ensō – symbol Zen

Zen (禪) to odmiana buddyzmu wywodząca się z buddyzmu mahajany, kładąca nacisk na doskonalenie duchowe i praktyki medytacyjne zmierzające do doznania wewnętrznego oświecenia. Buddyzm Zen i wszelkie jego odmiany nie podnoszą kwestii homoseksualizmu.

W wielu pismach sekt buddyjskich odnaleźć można ślady nurtów traktujących homoseksualność jako świętość i drogę jaką powinni podążać mnisi.[1](s. 190–192)

Znana jest m.in. „Księga Kōbō Daishiego” (Kōbō Daishi ikkan no sho) z 1598 r. autorstwa Mitsuo Sadatomo. Tytułowy bohater to założyciel buddyjskiej sekty Shingon, mnich Kūkai (空海) znany później pod imieniem Kōbō Daishi (弘法大師). W tekście tym duch Kūkai ukazuje się Mitsuo po 16 dniach samotnej medytacji. Udziela mu szczegółowych instrukcji w zakresie rozpoznawania sygnałów seksualnych wysyłanych przez młodszych mnichów, stwierdzenia czy młodszy mnich jest już gotów do współżycia, budowania podniecenia, a także udziela konkretnych rad w zakresie seksu analnego.[2](s. 215–216)

Od XIV do XVI w. popularny był gatunek chigo monogatari opisujący związki miłosne starszych mnichów z nowicjuszami (chigo).[3](s. 166)

Pochodzący z 1667 r. tom poezji dotyczącej homoseksualności zatytułowany Kwiaty Asalea autorstwa Kitamura Kigin, zawiera utwory z różnych epok, a najstarszy z nich z X w. n.e. przypisywany jest uczniowi Kōbō Daishiego.[2](s. 222)

Ponieważ stosunki między mężczyzną a kobietą zostały przez Buddę zakazane, nie pozostało duchownym, którzy nie są przecież, ani z kamienia, ani z drewna, nic innego jak tylko uciekać się do miłości ku chłopcom (...). Taka postać miłości wydaje się głębsza od uczucia łączącego kobietę i mężczyznę. Włada ona sercem arystokraty, jak i wojownika. Nawet mieszkańcy gór wycinający krzewy zaznali tego rodzaju miłości i rozkoszy.
— Kitamura Kigin, Kwiaty Asalea – wstęp[1](s. 191)

Kolejnym znanym tekstem jest „Zwierciadło męskiej miłości” autorstwa Ihara Saikaku z 1684 r.[1](s. 191) lub 1687 r.[2](s. 220) W dziele tym po raz kolejny znajdują się odniesienia do Kōbō Daishiego. Są tam także powiązania homoseksualizmu z shintoizmem.[4](s. 223)

Teksty buddyjskie poruszające kwestie homoseksualizmu i sakralizujące go pochodzą z buddyzmu Wadżrajany który nie ma związku z japońskim Buddyzmem Zen będącym buddyzmem Mahajany.

Buddyzm Chán (Chiny)

Buddyzm Chán (禪) jest jedną z najważniejszych szkół chińskiego buddyzmu, założoną w VI wieku przez Bodhidharmę. W kulturze świeckiej męski homoseksualizm akceptowany był na szczytach hierarchii społecznej. Chiński cesarz Wendi pod wpływem snu o wioślarzu przeprawiającego go do „Wiecznej Krainy” wziął sobie wioślarza za kochanka. Cesarz Wudi (武帝) (156 p.n.e.–87 p.n.e.) z dynastii Han został pochowany ze swoim kochankiem pomimo tego, że obaj byli żonaci.[1](s. 193)[5]

Wierzenia i kultura starożytnej Grecji

Ganimedes i Zeus
Uprowadzenie Ganimedesa przez Zeusa (Peter Paul Rubens, 1611)

Starożytni Grecy byli bardzo otwarci na homoseksualności i praktyki homoseksualne. Znajduje to również odzwierciedlenie w greckich wierzeniach o charakterze religijnym. Większość bogów greckich płci męskiej miała kontakty seksualne z młodzieńcami ze świata ludzi. Zeus, zakochawszy się w Ganimedesie, przybrał postać orła, porwał na Olimp, obdarzył nieśmiertelnością i uczynił swoim kochankiem. Podobnie Apollo zakochał się w Hiacyncie a Posejdon w Pelopsie.[1](s. 197)

Choć w świątyniach greckich seks był ogólnie zakazany to jednak można w nich spotkać napisy świadczące o tym, że bywały one miejscem seksualnych spotkań osób tej samej płci. Na przykład w świątyni Apollina w Santorynie widnieje napis z VII w p.n.e. „Podczas gdy wzywałem Apollina Delfickiego, spałem ja Krimon z synem Batyklesa”[1](s. 197–198)

W Tebach w 378 r. p.n.e. powstała nawet święta armia złożona ze stu pięćdziesięciu par żołnierzy-kochanków.[1](s. 198)

Rytualne praktyki homoseksualne

Rytuały inicjacyjne plemienia Sambia

Plemię Sambia zamieszkujące góry Papui Nowej Gwinei traktuje spermę jako cenną substancję, której nie należy marnować tylko połykać. Młodzi chłopcy w ramach rytuałów inicjacyjnych trwających od 7 roku życia wykonują fellatio starszym chłopcom, połykając ich spermę.[6]

Postawy akceptacji wobec homoseksualności

Stosunek Jezusa do homoseksualności

Jezus (ישוע, ישו Χριστός) nie wypowiedział się nigdy wprost na temat homoseksualizmu. Miał jednak w swym zwyczaju często dawać wskazówki właśnie nie wprost. Często bardzo istotne było, nie tylko to co robił i mówił, ale też to czego nie robił i nie mówił mimo zasad i zwyczajów panujących w tamtym miejscu i czasie. Kluczowe w ocenie stosunku Jezusa do homoseksualności jest zdarzenie opisane jako uzdrowienie sługi setnika[1](s. 213–214)

Gdy wszedł do Kafarnaum, zwrócił się do Niego setnik i prosił Go, mówiąc: Panie, sługa mój leży w domu sparaliżowany i bardzo cierpi. Rzekł mu Jezus: Przyjdę i uzdrowię go. Lecz setnik odpowiedział: Panie, nie jestem godzien, abyś wszedł pod dach mój, ale powiedz tylko słowo, a mój sługa odzyska zdrowie. Bo i ja, choć podlegam władzy, mam pod sobą żołnierzy. Mówię temu: Idź! – a idzie; drugiemu: Chodź tu! – a przychodzi; a słudze: Zrób to! – a robi. Gdy Jezus to usłyszał, zdziwił się i rzekł do tych, którzy szli za Nim: Zaprawdę powiadam wam: U nikogo w Izraelu nie znalazłem tak wielkiej wiary. Lecz powiadam wam: Wielu przyjdzie ze Wschodu i Zachodu i zasiądą do stołu z Abrahamem, Izaakiem i Jakubem w królestwie niebieskim. A synowie królestwa zostaną wyrzuceni na zewnątrz – w ciemność; tam będzie płacz i zgrzytanie zębów. Do setnika zaś Jezus rzekł: Idź, niech ci się stanie, jak uwierzyłeś. I o tej godzinie jego sługa odzyskał zdrowie.
— Mt 8:5-13, (przekład „Biblii Tysiąclecia”)

Bohaterem zdarzenia jest więc oficer (setnik czyli centurion), osoba mająca znaczną pozycję w hierarchii społecznej i przychodząc do Jezusa, w sposób wielce uniżony, prosi Jezusa o uzdrowienie dla swego sługi. Można domniemywać, że setnik poznał lokalne żydowskie obyczaje i wiedział co uznają za godne a co nie. Na wyjątkową zażyłość między setnikiem a jego sługą wskazuje fakt ogromnego samoponiżenia przedstawiciela rzymskich władz okupacyjnych wobec miejscowego cudotwórcy wywodzącego się z podbitego narodu.(s. 213–214)

W oryginalnym tekście greckim słowo „παῖς” oznacza „sługę” ale też „chłopca”. Od tego słowa pochodzi również polskie słowo „pederastia”.[1](s. 213–214)

Jezus wobec takiej postawy setnika oferuje się przyjść osobiście do jego domu pomimo tego, że to u kogo bywał, było przedmiotem częstej krytyki. Nie kieruje pod adresem setnika żadnych napomnień, wypowiedzi na temat jego „grzechów” ani pouczeń w zakresie dalszego postępowania. Wprost przeciwnie postawa setnika została publicznie pochwalona i postawiona za wzór. Krytycznie wypowiada się natomiast o „synach królestwa” co można zinterpretować jako odniesienie do osób trzymających się literalnie nakazom żydowskiego prawa nakazującego karać praktyki homoseksualne śmiercią.[1](s. 213–214)

Pastafarianie

Wyznawcy Latającego Kościoła Spaghetti (pastafarianie) uznają homoseksualizm za formę błogosławieństwa, widząc w prześladowaniu osób homoseksualnych prześladowanie pastafarian, i opowiadają się za uznaniem małżeństw osób tej samej płci[7]. Od 2015r. pastafarianie mogą uzyskać licencję ślubną w Nowej Zelandii.[8][9].

Akceptacja dla homoseksualności w odłamach chrześcijaństwa

Stub sekcji Ta sekcja jest zalążkiem. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

Pośród wielu odłamów chrześcijaństwa w wielu z nich takich jak Reformowany Kościół Katolicki w Polsce (Ecumenical Catholic Communion), Kościoły starokatolickie Unii Utrechckiej (poza Kościołem Polskokatolickim), Kościół Anglikański (Episkopalny), Kościoły ewangelickie (reformowane i luterańskie), oraz wśród wielu tzw "wolnych" kościołów można spotkać się z akceptacją dla homoseksualności, błogosławieniem związków osób tej samej płci oraz dopuszczeniem jawnych homoseksualistów do święceń (ordynacji). Problemem jest interpretacja fragmentów Biblii które mogą nawiązywać do homoseksualizmu, a nie muszą. (np. grzech sodomski u wielu konserwatywnych chrześcijan polega na uprawianiu homoseksualnego seksu, podczas gdy bardziej otwarte kościoły stwierdzają, że grzech sodomitów polegał na próbie gwałtu, nie ważne czy homo, bi, czy heteroseksualnego).

Satanizm

Symbol satanizmu

Uważany za twórcę satanizmu Antonas Szandor LaVey w swojej Biblii satanistycznej wyraża pełną aprobatę dla wszelkich form ekspresji seksualnej, nie wyłączając homoseksualnych.[10][11]

Religie o niejednoznacznej postawie wobec homoseksualności

Buddyzm tybetański

Z jednej strony buddyzm tybetański traktuje akty homoseksualne jako wykluczające możliwość podążania do doskonałości. Z drugiej zaś bierze w obronę prawa człowieka osoby homoseksualnych. Stojący na czele buddyzmu tybetańskiego Dalajlama uznaje za nieakceptowalny każdą formę seksu różną od stosunku pochwowego.[12][13][14] Dalajlama jednocześnie popiera prawa człowieka dla wszystkich, niezależnie od orientacji seksualnej.[15]

W buddyzmie istnieje pięć wskazań dla ludzi świeckich, jednym z nich jest powstrzymanie się od niewłaściwych zachowań seksualnych. Chodzi tu głównie o to aby nie krzywdzić siebie i innych poprzez pożądanie i seks.[16]

Postawy potępiające homoseksualność

Judaizm

Stub sekcji Ta sekcja jest zalążkiem. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

Większość nurtów judaizmu potępia praktyki homoseksualne, opierając się na słowach z księgi kapłańskiej. „Nie będziesz obcował z mężczyzną, tak jak się obcuje z kobietą. To jest obrzydliwość” oraz „Ktokolwiek obcuje cieleśnie z mężczyzną, tak jak się obcuje z kobietą, popełnia obrzydliwość. Obaj będą ukarani śmiercią, sami tę śmierć na siebie ściągnęli.” Ortodoksyjni Żydzi zwracają uwagę na to, że słowa te odnoszą się wyłącznie do penetracji analnej pomiędzy mężczyznami, a więc nie obejmuje seksu oralnego. Gdy do penetracji analnej nie dochodzi, nie ma powodów do karania śmiercią.[1](s. 209)

Katolicyzm dawniej – tortury i kary śmierci

Stub sekcji Ta sekcja jest zalążkiem. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

W 390 r. n.e. chrześcijański cesarz Teodozjusz I Wielki wprowadził karę palenia na stosie za seks homoseksualny.[1](s. 220)

Katolicyzm dziś – wykluczenie ze społeczności

Kościół katolicki nie praktykuje już kar śmierci, ograniczając się do wykluczania osób homoseksualnych z grona osób mogących dostąpić zbawienia. Mimo to stojąca na czele katolicyzmu „Stolica Apostolska” aktywnie przeciwdziała zniesieniu kar śmierci tam gdzie są one praktykowane. Częste są również wypowiedzi mające na celu wzbudzenie niechęci wobec osób homoseksualnych.[17][18][19]

Kongregacja Nauki Wiary w liście skierowanym do wszystkich biskupów Kościoła katolickiego o duszpasterstwie osób homoseksualnych (1.10.1986 r.) stwierdza, że „szczególna skłonność osoby homoseksualnej, choć sama w sobie nie jest grzechem, to jednak stwarza mniej lub bardziej silną skłonność do postępowania, które z punktu widzenia moralnego jest złe. Z tego powodu sama skłonność musi być uważana za obiektywnie nieuporządkowaną. Dlatego ci, którzy mają tego rodzaju predyspozycje, powinni być przedmiotem szczególnej troski duszpasterskiej, aby nie doszli do przekonania, że realizowanie owej skłonności w relacjach homoseksualnych jest opcją z moralnego punktu widzenia do przyjęcia”.[20]

Kościół katolicki często usiłuje w różnych państwach narzucać swoje rozwiązania prawne wobec osób homoseksualnych, ingerując w prawa i swobody osób również tych nie będących jego wyznawcami. Przykładem takich działań są dokumenty Kongregacji Nauki Wiary wymierzone przeciwko prawnym uregulowaniom na rzecz osób homoseksualnych.[21]

22 lipca 1992 r. Kongregacja Nauki Wiary, której prefektem wówczas był Joseph Ratzinger, ogłosiła dokument, w którym zaaprobowała dyskryminację ze względu na orientację seksualną, odróżniając ją od innych form dyskryminacji takich jak rasowa czy etniczna.[22]

Islam

Koran, uznawany przez muzułmanów jako święta księga islamu, wypowiada się co do czynów homoseksualnych w surze al-Araf (Wzniesione krawędzie) (7,79) oraz w surze asz-Szuara (Poeci) (26,166), nawiązując do opowiadania o Sodomie. Hadisy, czyli świadectwa opinii proroka Mahometa jeszcze bardziej ostro wypowiadają się w tej kwestii (Zabij tego który to czyni, a także tego, któremu to czynią) zabraniając zarówno liwat, stosunków seksualnych między mężczyznami, jak i sihak, stosunków lesbijskich. Islamskie szkoły prawa różniły się głównie co do kary, jaką powinni ponosić homoseksualiści oraz sposobu dowodzenia winy. Historycznie w krajach islamskich homoseksualizm był czasem tolerowany, czemu sprzyjała poligamia. W wielu jednak, w których islam jest religią państwową za homoseksualizm nadal grozi kara śmierci: w Iranie, Arabii Saudyjskiej, Mauretanii, Sudanie i Jemenie. Przykładem jest egzekucja irańskich nastolatków-gejów, Mahmuda Asgariego i Ajaza Marhoniego, dokonana w 2005 roku przez irańskich fundamentalistów. W innych państwach przepisy są łagodniejsze, co zazwyczaj oznacza wieloletnie więzienie. Również lesbijki bywały prześladowane – historyk at-Tabari opisuje przypadek ukarania śmiercią pary lesbijek uprawiających seks w haremie kalifa al-Hadiego.

Z drugiej zaś strony prawa te nie zawsze są ściśle egzekwowane. W egipskiej oazie Siwa do 1928 roku (potajemnie do początku lat 50. XX wieku) praktykowane były małżeństwa między mężczyznami[80], co było jednak pewnym regionalnym wyjątkiem. W krajach zachodnich w diasporze muzułmańskiej istnieją organizacje homoseksualistów-muzułmanów (Queer Jihad, Al-Fatiha), uważane jednak przez współwyznawców za apostatów. Oprócz tego w nielicznych krajach muzułmańskich istnieją organizacje LGBT (Indonezja, Turcja, Liban, Sierra Leone, Bangladesz).


Przypisy

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 Dag Øistein Endsjø: Seks a religia. Od balu dziewic po święty homoseksualizm. Warszawa: Czarna Owca, 2011, s. 186–287. ISBN 978-83-7554-349-0.  (pol.)
  2. 2,0 2,1 2,2 Paul Gordon Schalow: Kūkai and the Tradition of Male Love in Japanese Buddhism. [w:] J.I. Cabezón: Buddhism, sexuality, and gender. Nowy Jork: State University of New York Press, 1992, s. 215–230. ISBN 9780791407585.  (ang.)
  3. Liz Wilson: Buddhist Views on Gander and Desire. [w:] D.W. Machacek, M.M. Wilcox: Sexuality and the world's religions. ABC-CLIO, 2003, s. 166. ISBN 978-157607359-9.  (ang.)
  4. Sandra A. Wawrytko: Homosexuality and Chinese and Japanese religions. [w:] A. Swidler: Homosexuality and world religions. Trinity Press International, 1993. ISBN 978-156338051-8.  (ang.)
  5. Louis Crompton: Homosexuality and civilization. Harvard University Press, 2006, s. 220. ISBN 978-067402233-1.  (ang.)
  6. Andrew Cutler, Michaela Lynch, Rachel Winsor, Chantal LeBlanc, Kyla Meagher: The Sambia (ang.). people.stthomasu.ca. [dostęp 2011-11-11].
  7. http://www.venganza.org/2011/01/gay-marriage/
  8. http://www.bbc.co.uk/news/blogs-news-from-elsewhere-35112484
  9. https://gazette.govt.nz/notice/id/2015-go7246
  10. Anton Szandor LaVey: The Satanic Bible. New York: Avon Books, 1969, s. 272. ISBN 9780380015399. OCLC 26042819.  (ang.)
  11. 999, R.C.: The Satanic Bible. rok = 1969: George A. Hart, s. 113. ISBN 9780615169910.  (ang.)
  12. Don Lattin: Dalai Lama Speaks on Gay Sex - He says it's wrong for Buddhists but not for society (ang.). San Francisco Chronicle, 1997-06-11. [dostęp 2011-11-11].
  13. Dennis Conkin: Dalai Lama urges 'respect, compassion, and full human rights for all,' including gays (ang.). 1997-06-19. [dostęp 2011-11-11].
  14. Jack Nichols: Dalai Lama says 'oral and anal sex' not acceptable (ang.). 1997-05-13. [dostęp 2011-11-11].
  15. The Buddhist religion and homosexuality (ang.). Religioustolerance.org. [dostęp 2011-11-11].
  16. Kwestie dotyczące buddyjskiej etyki seksualnej
  17. Mariusz Kurc. Homofobia Kościoła wzrasta. Replika. Dwumiesięcznik społeczno-kulturalny LGBTQ, 17/2009, s. 8 (2009), Warszawa: Stowarzyszenie Kampania Przeciw Homofobii, ISSN 1896-3617 (pol.), Cytat: W grudniu Watykan sprzeciwił się rezolucji ONZ wzywającej do zniesienia kar za homoseksualizm stosowanych wciąż w kilkudziesięciu krajach świata (w siedmiu karą jest śmierć przez powieszenie lub ukamienowanie). W przedświątecznej mowie papież Benedykt XVI stwierdził, że ocalenie ludzkości od homo- i transseksualizmu jest równie ważne, co ochrona lasów deszczowych.". 
  18. Homosexuality is as great a threat as rainforest destruction, says Pope (ang.). dailymail.co.uk, 2008-12-23. [dostęp 2011-11-11].
  19. Tomasz Bielecki: Ich Watykan nie broni (pol.). wyborcza.pl, 2008-12-03. [dostęp 2011-11-11].
  20. Kongregacja Nauki i Wiary: List do biskupów Kościoła Katolickiego o duszpasterstwie osób homoseksualnych (pol.). vatican.va, 2010-10-07. [dostęp 2013-01-15].
  21. Kongregacja Nauki i Wiary: Uwagi dotyczące projektów legalizacji prawnej związków między osobami homoseksualnymi (pol.). vatican.va, 2003-06-03. [dostęp 2011-06-15].
  22. Uwagi dotyczące odpowiedzi na propozycje ustaw o niedyskryminacji osób homoseksualnych (pol.). vatican.va. [dostęp 2011-11-11].