Ideologia gender

Z Encyklopedii LGBT
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)

Ideologia gender, nacechowana pejoratywnie fraza pojawiająca się w dyskursie propagandy katolickiej. Celem jej stosowania jest podważenie autorytetu nauki i podanie w wątpliwość jej ustaleń związanych z płcią biologiczną (ang. sex) i kulturową (ang. gender) oraz ich korelatami.

Historia

Czas powstania i autorstwo frazy są niejasne. Do szerszego użycia w Polsce weszła w 2012 r. po komentarzu bpa Wojciecha Polaka, sekretarza generalnego Konferencji Episkopatu Polski do przemówienia papieża Benedykta XVI (właściwie Joseph Ratzinger) mówiącego o filozofii gender.

Lansowane znaczenie i jego interpretacja na gruncie nauki

W zamierzeniu posługujących się tą frazą, ma ona być alternatywnym określeniem dla gender studies – interdyscyplinarnej dziedziny badań z zakresu takich nauk jak między innymi socjologia, psychologia, nauki prawne, historia, biologia, antropologia.

Zdaniem zwolenników określenia, wnioski naukowe przemawiające na korzyść propagowania równości płci i praw osób homoseksualnych i biseksualnych. mają charakter ideologiczny. Pogląd ten jest sprzeczny ze stanowiskiem świata nauki.

Wydawać by się mogło, że prezydent, który poza funkcją i herbem jest obdarzony tytułem doktora habilitowanego, powinien rozumieć słowo „gender”, i to w jego znaczeniu zarówno poznawczym, jak i politycznym. Poznawczo odnosi się ono do różnicy między płcią biologiczną a płcią kulturową. Różnicy tej nikt przy zdrowych zmysłach kwestionować nie może. Płeć biologiczna wyznacza funkcje biologiczne (rodzenie dzieci, zapładnianie), płeć kulturowa, czyli gender, wyznacza role społeczne i wzorce kulturowe, które wokół płci są obudowane. To pierwsze jest niezmienne, to drugie tak. Na przykład: kobiety zawsze rodziły (płeć biologiczna), ale nie zawsze zajmowały taką samą pozycję w społeczeństwie. Podobnie mężczyźni: zawsze zapładniali, ale nie zawsze grali te same kulturowe role. Studia gender to coś w rodzaju socjologii i kulturoznawstwa, które do badań włączają kategorię płci. Z punktu widzenia politycznego natomiast hasło „gender” jest związane z postulatem równości. Mając różną budowę ciała, powinniśmy mieć (my, kobiety i mężczyźni) te same prawa, szanse i możliwości. Taki jest cel nowoczesnej Europy. Cel to zresztą jak najbardziej chrześcijański, bo równość jest wpisana w Ewangelię tak jak gender w główny nurt postulatów politycznych większości cywilizowanych krajów. Protestować przeciwko gender to tak, jakby protestować przeciwko nauce i demokracji. Prezydent Truskolaski postanowił jednak zaprotestować, zgodnie z nauką Kościoła, który dziś szatana widzi już nie w działaniach Kopernika i Galileusza, lecz właśnie w ideologii gender.
— Magdalena Środa[1]
To nie jest ideologia, tylko ważny nurt badań we współczesnej humanistyce i naukach społecznych. Gender to po prostu pewien wymiar ludzkiej tożsamości: wzorce i przekonania dotyczące męskości i kobiecości są zmienne w czasie, kształtują się pod wpływem kultury, historii, przemian cywilizacyjnych. Istnieje historia płci czy antropologia płci, tak jak istnieje historia idei narodu czy relacji ekonomicznych
— Agnieszka Graff[2]
Nie ma natomiast czegoś takiego jak „ideologia gender”. – Jest feminizm, i to jest zestaw idei. Równie dobrze można mówić o ideologii katolicyzmu czy liberalizmu. Każdy ruch społeczny można nazwać ideologią – tłumaczy nasza rozmówczyni i dodaje, że gender jako słowo z języka angielskiego brzmi na tyle obco, że osoba, która się na tym nie zna, może nie wiedzieć, o co chodzi. – To, że straszą płcią społeczną, świadczy o tym, że biskupi kłamią albo są totalnymi ignorantami
— Anna Dryjańska[3]

Jednocześnie wbrew własnemu stanowisku instytucje kościelne często korzystają z funduszy unijnych deklarując realizację zasady gender mainstreaming – świadomego i celowego włączania perspektywy płci, czyli gender do głównego nurtu polityki. W latach 2010-2013 projekty unijne były realizowane przez podmioty katolickie we wszystkich 16 województwach. Fundusze unijne przyznane na ich realizację to łącznie 61.499.178,14 zł.[4]

Inne znaczenia

W społeczeństwach zachodnich termin gender ideology ma znaczenie przeciwstawne do lansowanego w Polsce przez kościół rozumienia frazy ideologia gender.

According to a traditional gender ideology about the family, for example, men fulfill their family roles through instrumental, breadwinning activities and women fulfill their roles through nurturant, homemaker, and parenting activities.
— Amy Kroska[5], Blackwell Encyclopedia of Sociology

Przypisy

  1. Magdalena Środa: Widmo krąży po Europie (i Białymstoku) (pol.). wprost.pl. [dostęp 2013-12-29].
  2. Michał Fal: "Ideologia gender" przyczyną pedofilii? Agnieszka Graff: Robienie z gender studies malowanego diabła to aberracja (pol.). natemat.pl, 2013-10-18. [dostęp 2013-12-29].
  3. Wiktoria Beczek: „Nie ma czegoś takiego jak 'ideologia' gender. Biskupi przekroczyli granice absurdu” – Dryjańska o słowach księży (pol.). tokfm.pl, 2013-10-18. [dostęp 2013-12-29].
  4. Anna Dryjańska: Jak Kościół katolicki zarabia na gender (pol.). annadryjanska.natemat.pl, 2013-12-06. [dostęp 2013-12-29].
  5. Amy Kroska: Gender Ideology and Gender Role Ideology (ang.). W: Blackwell Encyclopedia of Sociology [on-line]. blackwellreference.com. [dostęp 2013-12-29].

Zobacz też