|
|
| Linia 1: |
Linia 1: |
| {{Strona WWW infobox | | {{Sprawa infobox |
| |nazwa = Facebook | | | sąd = ETPC |
| |typ = [[społeczność internetowa]] | | | skarżący = |
| |logo = [[Plik:Facebook.svg|200px]] | | | państwo = {{flaga|GBR}} [[Sytuacja prawna i społeczna osób LGBT w Wielkiej Brytanii i terytoriach zależnych|Wielka Brytania]] |
| |screenshot = | | | sygn = [http://hudoc.echr.coe.int/sites/eng/pages/search.aspx?i=001-100711 37060/06] |
| |data = 4 lutego 2004
| | | data wyroku = [[28 września]] [[2010]] r. |
| |data zamknięcia = | | | wyrok = stwierdzono naruszenie '''art. 14.''' łącznie z '''art. 1. Protokołu 1.''' |
| |autor = [[Mark Zuckerberg]]<br />[[Chris Hughes]]<br />[[Dustin Moskovitz]]<br />[[Eduardo Saverin]]
| |
| |właściciel = Facebook, Inc. | |
| |rejestracja = wymagana
| |
| |adres = [http://facebook.com/ facebook.com]
| |
| }} | | }} |
| '''Facebook''' – [[serwis społecznościowy]], w ramach którego zarejestrowani użytkownicy mogą tworzyć sieci i grupy, dzielić się wiadomościami i zdjęciami oraz korzystać z aplikacji, będących własnością Facebook, Inc. z siedzibą w [[Menlo Park (Kalifornia)|Menlo Park]]. W październiku 2012 liczba użytkowników na całym świecie wynosiła ponad 1 miliard<ref name="media2-miliard">[http://media2.pl/internet/96698-Facebookowi-nie-straszne-konta-widma.-Zuckerberg-ma-juz-miliard.html Facebookowi nie straszne konta-widma. Zuckerberg ma już miliard!] Media2 [Dostęp 2012-09-04]</ref>, a co miesiąc wgrywany jest ponad 1 mld zdjęć oraz 10 mln filmów, których obecnie jest 265 miliardów{{r|media2-miliard}}. Średni wiek użytkownika serwisu to 22 lata{{r|media2-miliard}}. Dane zgromadzone na Facebooku to ponad 180 [[petabajt]]ów, co 24 godziny przybywa ponad 0,5 petabajta<ref>http://www.theregister.co.uk/2012/11/09/facebook_open_sources_corona/</ref>.
| |
|
| |
|
| Projekt został uruchomiony 4 lutego 2004 na [[Harvard University|Uniwersytecie Harvarda]] (w stanie [[Massachusetts]]) i był początkowo przeznaczony przede wszystkim dla uczniów szkół średnich i studentów szkół wyższych (college’ów, uniwersytetów). Jego głównym autorem jest [[Mark Zuckerberg]] (obecnie pełni on funkcję [[Dyrektor generalny|CEO]]). Serwis zatrudnia ok. 1000 pracowników (stan na sierpień 2009)<ref>[http://www.businessinsider.com/facebook-increase-staff-50-2009-8 Facebook To Increase Staff By 50% This Year].</ref>. Planowane przychody przekroczą 150 mln USD (2008)<ref name=forbes>[http://www.forbes.com/lists/2008/10/billionaires08_Mark-Zuckerberg_I9UB.html #785 Mark Zuckerberg – Forbes.com].</ref>. We wrześniu 2009 założyciel Facebooka poinformował na swoim blogu, że Facebook po raz pierwszy przestał przynosić straty i zaczął pokrywać swoje koszty operacyjne oraz inwestycje w nowe serwery.
| | '''J.M. przeciwko Zjednoczonemu Królestwu''', sprawa ze skargi nr 37060/06, rozpatrzona przez [[Europejski Trybunał Praw Człowieka]], który [[28 września]] [[2010]] r. wydał wyrok stwierdzający, że [[Wielka Brytania]] naruszyła art. 14. łącznie z art. 1. Protokołu 1. [[Europejska Konwencja Praw Człowieka|Europejskiej Konwencji Praw Człowieka]]. |
|
| |
|
| W marcu 2008 autor portalu, 23-letni [[Mark Zuckerberg]], plasując się na 735. miejscu [[Lista najbogatszych ludzi świata magazynu Forbes|rankingu Forbesa]] zestawiającego najbogatszych ludzi świata, został najmłodszym miliarderem świata (1,5 mld USD){{r|forbes}}<ref>[http://www.wirtualnemedia.pl/article/2254272_Gates_juz_nie_jest_najbogatszym_czlowiekiem_swiata.htm Gates już nie jest najbogatszym człowiekiem świata].</ref>.
| | == Przedmiot skargi w sprawie J.M. przeciwko Zjednoczonemu Królestwu == |
| | Wnioskodawca J.M. to obywatelka Wielkiej Brytanii. Jest matką dwojga dzieci, urodzonych w roku 1991 i 1993. Ona i jej mąż rozwiedli się i skarżąca opuściła dom rodzinny. Opiekę nad dziećmi powierzono jej byłemu mężowi a skarżąca jako rodzic niezamieszkujący z dziećmi, była zobowiązana do wnoszenia wkładu finansowego do kosztów ich wychowania. Od 1998 roku skarżąca mieszka z inną kobietą. Jej obowiązek alimentacyjny względem dziecka oceniano we wrześniu 2001 r., zgodnie z przepisami, które obowiązywały w tym czasie. Przepisy przewidywały obniżenie wysokość alimentów, gdy nieobecny rodzic zawiera nowy związek (małżeński lub nieformalny), ale nie brały pod uwagę związków osób tej samej płci. Zdaniem skarżącej różnica ta była znacząca – była zobowiązana do zapłaty około 47 GBP (funtów brytyjskich) za tydzień, podczas gdy tworząc nowy związek z mężczyzną, kwota należności wynosiłaby około 14 GBP. |
|
| |
|
| W październiku 2010 na ekrany kin wszedł film ''[[The Social Network]]'' ukazujący historię portalu Facebook (pierwotnie TheFacebook) i jego założycieli. W zakończeniu filmu podano szacunkową wartość portalu i wynosiła ona 25 miliardów [[dolar amerykański|dolarów]].
| | Jej skarga została uznana przez trzy instancje sądowe, ale sprawa została uchylona wyrokiem większości w Izbie Lordów w 2006 roku. |
|
| |
|
| 18 maja 2012 roku Facebook jako firma pojawił się po raz pierwszy na amerykańskiej giełdzie [[NASDAQ]], stając się najwyżej wycenianą w dniu debiutu spółką giełdową w historii<ref>{{cytuj stronę|url=/1,75248,11752978,Facebook_na_gieldzie__Debiut__jakiego_internet_nie.html|tytuł=Facebook na giełdzie. Debiut, jakiego internet nie widział|opublikowany=[[Gazeta Wyborcza]]|data dostępu=2012-05-18|autor=Tomasz Grynkiewicz|data=2012-05-18}}</ref>.
| | Skarżąca stwierdziła, że przy ustalaniu kwoty alimentów doznała dyskryminacji ze względu na orientację, co jej zdaniem stanowiło naruszenie artykułu 14. Konwencji (zakaz dyskryminacji), w związku z Artykułem 8. (prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego) lub w związku z artykułem 1. Protokołu nr 1 (ochrona własności). |
| Szacunki dotyczące wartości serwisu okazały się jednak mocno przesadzone, gdyż oczekiwania inwestorów były zbyt duże w stosunku do realnych możliwości serwisu<ref>[http://biznes.interia.pl/gieldy/news/facebook-jak-sklep-z-pustymi-polkami,1835938,1844 Facebook jak "sklep z pustymi półkami"] Interia.pl [Dostęp 2012-09-01]</ref>.
| |
|
| |
|
| == Historia == | | == Wyrok Trybunału w sprawie J.M. przeciwko Zjednoczonemu Królestwu == |
| === Utworzenie ===
| | Trybunał uznał, że zasady dotyczące obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, przed wprowadzeniem ustawy o związkach partnerskich, dyskryminowały osoby pozostające w związkach tej samej płci. |
| [[Mark Zuckerberg|Zuckerberg]], jako student [[Harvard University|Uniwersytetu Harvarda]], 4 lutego 2004 stworzył wraz z grupą studentów [[serwis społecznościowy]] on-line TheFacebook, w ramach którego zarejestrowani użytkownicy mogą odszukiwać i kontynuować szkolne znajomości oraz dzielić się wiadomościami i zdjęciami. Utworzenie [[kod źródłowy|kodu źródłowego]] strony zajęło mu 2 tygodnie. Serwis bardzo szybko uzyskał ogromne zainteresowanie wśród studentów i osiągnął sukces na Harvardzie. Ponad ⅔ studentów zarejestrowało się na nowo powstałej stronie już w pierwszych 2 tygodniach jej funkcjonowania.
| |
|
| |
|
| Wówczas [[Mark Zuckerberg|Zuckerberg]] zdecydował się rozszerzyć zasięg serwisu na inne szkoły. Rozpoczął współpracę ze swym współlokatorem [[Dustin Moskovitz|Dustinem Moskovitzem]]. Kolejnymi [[uniwersytet]]ami, które objęto zasięgiem serwisu były: [[Stanford University|Stanford]], [[Columbia University|Columbia]] oraz [[Yale University|Yale]], a następnie pozostałe uczelnie z ''[[Ivy League|Ligi Bluszczowej]]'' ([[język angielski|ang.]] ''[[Ivy League]]'') oraz inne [[Boston|bostońskie]] szkoły.
| | Trybunał jednogłośnie orzekł, że doszło do naruszenia artykułu 14. w związku z artykułem 1. Protokołu nr 1. |
|
| |
|
| Latem, na początku działalności serwisu, Zuckerberg i Moskovitz rozszerzyli zasięg jego działalności na prawie 30 szkół.
| | Trybunał uznał jednogłośnie, że nie jest konieczne, aby zdecydować, czy stan faktyczny sprawy wchodzi w zakres art. 8. Konwencji. |
|
| |
|
| === Kalifornia === | | == Zdanie odrębne sędziów w sprawie J.M. przeciwko Zjednoczonemu Królestwu == |
| Latem 2004 Zuckerberg, Moskovitz, dziewczyna Zuckerberga Hilary Shinn oraz grupa ich znajomych przenieśli się do [[Palo Alto (Kalifornia)|Palo Alto]] w [[Kalifornia|Kalifornii]]. Wynajęli tam mały dom, który posłużył im za pierwsze biuro. Pod koniec lata Zuckerberg spotkał [[Peter Thiel|Petera Thiela]], który zainwestował w powstające [[przedsiębiorstwo]]. Parę miesięcy później powstało biuro na University Avenue w centrum miasta. Obecnie firma ma swoją siedzibę w czterech budynkach, które tworzą, jak to Zuckerberg nazywa, „kampus miejski” w centrum Palo Alto.
| | Sędziowie Garlicki (przewodniczący składu), Hirvelä i Vučinić zgadzając się co do tego, że doszło do naruszenia artykułu 14. w związku z artykułem 1. Protokołu nr 1., zwracają uwagę na nie dość jasne stanowisko Trybunału w sprawie zakresu artykułu 8. Konwencji. |
|
| |
|
| === News Feed ===
| | Zdaniem sędziów zgłaszających zdanie odrębne, stanowisko Trybunału w kwestii zakresu artykułu 8. Konwencji, wyrażone w sprawie [[Mata Estevez przeciwko Hiszpanii]] powinno zostać zrewidowane. Wyrazili również dezaprobatę dla zbyt zachowawczego ich zdaniem podejścia Trybunału. Na zakończenie swej opinii sędziowie stwierdzają: „W każdym razie, nie powinniśmy powstrzymywać się od jednoznacznego potwierdzenia, że dzisiaj, w 2010 roku, pojęcie życia rodzinnego nie może być ograniczone wyłącznie do par heteroseksualnych.” |
| 5 września 2006 w serwisie Facebook uruchomiono tzw. ''News Feed'', czyli listę, na której widoczne było co znajomi robili aktualnie na stronie serwisu. Spotkało się to z falą krytyki skierowaną na Zuckerberga. Twierdzono, że narzędzie to jest niepotrzebne – określono je jako narzędzie do [[cyberstalking]]u (internetowego nękania, prześladowania, osaczania). Trzy dni później Zuckerberg odpowiedział na falę krytyki [[list otwarty|listem otwartym]], w którym przeprosił użytkowników serwisu za swoje przedsięwzięcie.
| |
|
| |
|
| === Wartość rynkowa === | | == Środki zasądzone na rzecz skarżącej w sprawie J.M. przeciwko Zjednoczonemu Królestwu == |
| 24 października 2007 opublikowano w prasie informacje, że firma [[Microsoft]] kupiła część akcji Facebook. Było to 1,6% za kwotę 240 milionów dolarów amerykańskich. Szacunkowa wartość Facebooka wynosiła wtedy 15 mld USD.
| | Trybunał jednogłośnie zasądził od Wielkiej Brytanii na rzecz skarżącej 3 000 € z tytułu odszkodowania za straty moralne i 18 000 € z tytułu kosztów sądowych i wydatków (wraz z wszelkimi podatkami). |
|
| |
|
| === Polska wersja językowa ===
| | [[Kategoria:Sprawy związane z prawami osób LGBT]] |
| Od maja 2008 roku działa polska wersja językowa serwisu, uruchomiona dzięki tłumaczeniom wykonanym przez użytkowników.
| | [[Kategoria:Wielka Brytania]] |
| | |
| === Facebook Lite ===
| |
| W kwietniu 2009 roku została oddana do użytku wersja „lite”. Była to uproszczona wersja serwisu, pozbawiona np. Facebook Chat, przeznaczona przede wszystkim dla ludzi posiadających słabsze komputery bądź łącza internetowe. Facebook Lite został wyłączony bez dodatkowych wyjaśnień w dniu 20 kwietnia 2010 roku. Osoby pracujące przy projekcie skupione zostały wokół usługi Facebook Questions<ref>[http://www.allfacebook.com/facebook-lite-killed-2010-04 Facebook Shuts Down Facebook Lite<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->].</ref>.
| |
| | |
| == Aspekty techniczne ==
| |
| Facebook został napisany w języku [[PHP]], który następnie jest tłumaczony za pomocą autorskiego narzędzia – [[HipHop for PHP]] na [[C++]] co ma się przekładać na zredukowanie o 50% obciążenia serwerów<ref name="webhosting">{{Cytuj stronę | url =/HipHop.for.PHP.Facebook.uwalnia.translator.PHP.C__ | tytuł = HipHop for PHP: Facebook uwalnia translator PHP – C++ | nazwisko = Golański | imię = Adam | autor = Adam Golański | data = 2010-02-02 20:54 | praca = Web Hosting | język = pl | data dostępu = 2013-12-26}}</ref>.
| |
| | |
| == Funkcje ==
| |
| Serwis przeszedł wiele zmian wizualnych, co nie zawsze spotykało się z aprobatą użytkowników; największy sprzeciw pojawił się po zmianach strony głównej – zamiast statycznej zawartości w formie wirtualnej wizytówki spotykanej w tego typu serwisach, pojawił się mikroblog wraz z powiadomieniami aplikacji. Facebook oferuje wewnętrzną platformę [[Aplikacja internetowa|aplikacji internetowych]]<ref>[http://www.techcrunch.com/2007/05/24/facebook-launches-facebook-platform-they-are-the-anti-myspace/ Facebook Launches Facebook Platform; They are the Anti-MySpace].</ref>, dzięki której każdy z użytkowników może napisać własny program i udostępniać go innym użytkownikom. Platforma ta, umożliwia również zarabianie pieniędzy twórcom, poprzez oferowanie zawartości premium (np. dodatkowe przedmioty w grach, wirtualne pieniądze wykupowane za prawdziwą walutę); a także umożliwia komunikowanie się programów zewnętrznych, serwisów z Facebookiem – wiele serwisów internetowych (m.in. [[Digg]], lifehacker.com, crunchgear.com) oferuje możliwość „podpięcia” konta z wykorzystaniem nazwy i hasła użytkownika Facebooka, co jest własną wersją rozproszonego uwierzytelnienia [[OpenID]] (funkcja nosi nazwę [[Facebook Connect]]<ref>[http://antyweb.pl/kiedys-bylo-openid-teraz-jest-facebook/ Kiedyś było OpenID teraz jest Facebook] AntyWeb [Dostęp 2012-09-01]</ref>). Serwis oferuje również wewnętrzny [[komunikator internetowy|komunikator]], który umożliwia komunikację poprzez programy zewnętrzne posiadające wsparcie protokołu [[Extensible Messaging and Presence Protocol|XMPP]]<ref>[http://blog.facebook.com/blog.php?post=297991732130 Facebook Chat Now Available Everywhere | Facebook<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->].</ref>.
| |
| | |
| Facebook posiada także wiele typowych funkcji obecnych w innych serwisach społecznościowych, takich jak: albumy ze zdjęciami, blog, notes, książka adresowa, lista znajomych, grupy użytkowników, blokowanie użytkowników, poczta wewnętrzna.
| |
| | |
| W grudniu 2011 wprowadzono '''Oś czasu''', nowy rodzaj profilu, który pozwala na dodawanie „Wydarzeń z życia” (np. ukończenia szkoły, pierwszego spotkania z daną osobą, podróży czy złamanej kości itd.) oraz postów z ustawioną datą w przeszłości<ref>{{cytuj stronę|url=/news/378802/Os.czasu.na.Facebooku.5.waznych.ustawien.prywatnosci.html|tytuł=Oś czasu na Facebooku. 5 ważnych ustawień prywatności.|nazwisko=Wiktor|imię=Szpunar|opublikowany=PCWorld|język=pl|data dostępu=2011-12-26}}</ref><ref>{{cytuj stronę|url=/about/timeline|tytuł=Przedstawiamy oś czasu|opublikowany=Facebook|data dostępu=2011-12-26}}</ref>. Dodatkowo generowana jest mapa ze wszystkimi odwiedzonymi przez użytkownika miejscami.
| |
| | |
| Facebook oferuje również każdemu użytkownikowi aby adres www do jego profilu składał się z ciągu przypadkowych cyfr bądź wybranej przez siebie nazwy użytkownika<ref name="adres-profili">{{cytuj stronę | url =/demonstracje/internet/11668-facebook-tworzenie-krotkiego-adresu-profilu.html | tytuł = Facebook: Tworzenie krótkiego adresu profilu | nazwisko = Onyśków | imię = Wojtek | autor = Wojtek Onyśków | data = 31 Lipiec 2013 14:49 | praca = Instalki.pl | język = pl | data dostępu = 2013-07-31}}</ref><ref name="adresy-profili2">{{cytuj stronę | url =/artykul/facebook-umozliwil-administratorom-zmiane-adresu-profilu | tytuł = Facebook umożliwił administratorom zmianę adresu profilu | praca = wirtualnemedia.pl | język = pl | data dostępu = 2013-07-31}}</ref>.
| |
| | |
| Facebook we współpracy z [[Cisco Systems|Cisco]] oferuje również specjalne modemy dla firm oraz przedsiębiorstw, które pozwolą ich klientom na darmowy dostęp do internetu w zamian za podstawowe dane demograficzne przekazywane firmie oferującej internet<ref name="technowinki">{{Cytuj stronę | url =/darmowy-internet-dzieki-facebook-wifi/ | tytuł = Darmowy internet dzięki Facebook WiFi | język = pl | data dostępu = 2013-12-26}}</ref><ref name="conowego">{{Cytuj stronę | url = www.conowego.pl/aktualnosci/darmowy-internet-dla-posiadaczy-konta-na-facebooku-10404/#.UrwmYKpSaWU.facebook | tytuł = Darmowy Internet dla posiadaczy konta na Facebooku | nazwisko = Sych | imię = Dawid | autor = Dawid Sych | data = 03.10.2013 09:54 | praca = CoNowego.pl | język = pl | data dostępu = 2013-12-26}}</ref><ref name="cnet">{{Cytuj stronę | url =/8301-1023_3-57605745-93/why-facebook-is-giving-out-free-wi-fi-for-check-ins/ | tytuł = Why Facebook is giving out free Wi-Fi for check-ins | nazwisko = Van Grove | imię = Jennifer | autor = Jennifer Van Grove | data = October 2, 2013 1:00 PM PDT | język = en| data dostępu = 2013-12-26}}</ref>.
| |
| | |
| == Krytyka ==
| |
| Rozwój funkcji serwisu i wzrost jego popularności spowodował, że niektórzy naukowcy zaczęli ostrzegać przed możliwością uzależnienia od Facebooka<ref>[http://forsal.pl/artykuly/381130,uzaleznienie_od_facebooka_nowy_niebezpieczny_nalog.html/ Uzależnienie od Facebooka – nowy niebezpieczny nałóg].</ref>. Problem ten dotyczy przede wszystkim młodych ludzi, którzy spędzają na Facebooku kilka godzin dziennie. Według naukowców nie mogą oni poradzić sobie z rosnącym zaangażowaniem w to, co dzieje się aktualnie na Facebooku. Presja zalogowania się i sprawdzenia informacji dotyczących znajomych, obejrzenia ich najnowszych zdjęć oraz porównania wyników gier, czy testów, jest tak silna, że zapominają oni o innych aspektach życia.
| |
| | |
| Serwis jest też krytykowany za przyczynianie się do gorszych wyników w nauce (w porównaniu z uczniami, którzy go nie używają) oraz za kształtowanie osobowości narcystycznej<ref>[http://healthland.time.com/2011/08/08/kids-who-hang-out-on-facebook-do-worse-in-school/ Kids Who Use Facebook Do Worse in School – TIME Healthland<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->].</ref><ref>[http://www.fakt.pl/Sprawdz-czy-jestes-uzalezniony-od-Facebooka,artykuly,156774,1.html ''Sprawdź, czy jesteś uzależniony od Facebooka''] Fakt.pl [dostęp 2012-06-17].</ref>.
| |
| | |
| Pliki [[ciasteczko|cookies]] ładowane przez serwis zapamiętują wszystkie strony, które mają powiązanie z Facebookiem. W związku z czym czasami część życia prywatnego osób zarejestrowanych na Facebooku jest pod kontrolą, nawet po wylogowaniu<ref>{{cytuj stronę | url =/nauka_i_technologia/facebook_sledzi_kazdy,p259280582 | tytuł = Facebook śledzi każdy twój ruch, nawet po wylogowaniu | autor = Ethan A. Huff, NaturalNews.com | data = 1.10.2011 | data dostępu = 3.10.2011}}</ref>.
| |
| | |
| W Stanach Zjednoczonych Facebook został skazany na wypłatę 10 milionów [[dolar amerykański|dolarów]] na cele charytatywne za wykorzystywanie wizerunku użytkowników wbrew ich woli i wiedzy<ref>[http://wyborcza.biz/biznes/1,101558,11953461,Ugoda_za__lubie_to___Facebook_zaplaci_10_mln_dol_.html ''Ugoda za „lubię to”. Facebook zapłaci 10 mln dol. na cele charytatywne.''] Gazeta Wyborcza [Dostęp 2012-06-17].</ref>.
| |
| | |
| Zmieniono także interfejs centrum aplikacji, w wyniku czego trudniej jest jednoznacznie określić jakie dane przekazujemy serwisowi oraz twórcy aplikacji podczas korzystania z danego programu lub gry<ref>[http://antyweb.pl/facebook-chce-uspic-nasza-czujnosc-nowym-ekranem-autoryzacji-aplikacji/ Facebook chce uśpić naszą czujność nowym ekranem autoryzacji aplikacji] Antyweb [Dostęp 2012-09-01]</ref>.
| |
| | |
| Serwis planuje także udostępnić reklamodawcom adresy e-mail oraz numery telefonów swoich użytkowników<ref>[http://antyweb.pl/reklamy-targetowane-na-e-mail-lub-numer-telefonu-juz-niebawem-na-facebooku/ Reklamy targetowane na e-mail lub numer telefonu już niebawem na Facebooku] Antyweb [Dostęp 2012-09-01]</ref>.
| |
| | |
| Kontrowersje wzbudza także ilość danych które Facebook zbiera na temat osób z niego korzystających. Znana jest sytuacja, gdy Max Schrems – austriacki student prawa – wysłał do siedziby serwisu oficjalny list z prośbą o udostępnienie mu danych jakie zostały zgromadzone na jego temat, w czasie gdy posiadał konto na Facebooku. Prośba została rozpatrzona po myśli Schremsa i dostał on płytę CD ze wszystkimi informacjami na temat jego aktywności (np. posty na jego profilu, korespondencja ze znajomymi czy też linki które "polubił"). Niepokój Schremsa wzbudziło to, iż dane te były przechowywane na serwerach Facebooka mimo że nie posiadał już on w nim konta<ref>[http://www.presseurop.eu/pl/content/article/1090601-europa-kontra-facebook Europa kontra Facebook] Presseurop [Dostęp 2012-09-01]</ref>. Sprawą zainteresował się Irlandzki Komisarz Ochrony Danych Osobowych, który postanowił się przyjrzeć problemowi<ref>[http://www.polskieradio.pl/5/3/Artykul/504474,Facebook-narusza-prywatnosc-Wyeliminuje-bledy Facebook narusza prywatność. Wyeliminuje błędy?] Polskie Radio [Dostęp 2012-09-01]</ref>.
| |
| | |
| Firma jest też posądzana o szpiegowanie użytkowników i wdrażanie nowych funkcji bez jakichkolwiek ostrzeżeń (czasami zdarza się że są jednocześnie domyślnie włączone)<ref>[http://www.komputerswiat.pl/nowosci/internet/2011/23/facebook-wprowadza-rozpoznawanie-twarzy-i.aspx Facebook wprowadza rozpoznawanie twarzy – Komputer świat][http://www.komputerswiat.pl/nowosci/internet/2011/23/facebook-przeprasza-za-rozpoznawanie-twarzy.aspx Facebook przeprasza za rozpoznawanie twarzy]</ref> i monitoring w zamian za dodatkowe możliwości<ref>[http://www.komputerswiat.pl/nowosci/internet/2012/28/facebook-podsluchuje-nasze-rozmowy.aspx Facebook podsłuchuje nasze rozmowy? – Przemysław Kreft – Komputer Świat]</ref><ref>[http://www.komputerswiat.pl/blogi/blog-redakcyjny/2012/08/aplikacja-facedeals-ile-dzieli-facebooka-od-wielkiego-brata.aspx Aplikacja Facedeals. Ile dzieli Facebooka od Wielkiego Brata? – Michał Chrobot, Komputer Świat]</ref>.
| |
| | |
| Facebook jest także obiektem [[Czarna propaganda|Czarnej propagandy]]<ref>[http://wiadomosci.wp.pl/kat,1010253,title,Nie-korzystasz-z-Facebooka-To-podejrzane,wid,14827620,wiadomosc.html?ticaid=1fc22 wp.pl – Nie korzystasz z Facebooka? To podejrzane! - jeden z artykułów propagandowych]</ref>.
| |
| | |
| == Plagiaty ==
| |
| 19 lipca 2008 Facebook złożył wniosek do sądu w [[San José (Kalifornia)|San José w Kalifornii]] o ukaranie [[studentIX|studiVZ]] – niemieckojęzycznej platformy o podobnym charakterze, której zarzuca [[plagiat]] (''kradzież własności intelektualnej''). Paradoksalnie w innym procesie twórcy Facebooka zostali oskarżeni o to samo przez braci [[Cameron Winklevoss|Camerona]] i [[Tyler Winklevoss|Tylera]] Winklevossów, którym musieli wypłacić 65 mln dolarów odszkodowania<ref>{{cytuj stronę | url =/scitech/2011/04/11/winklevoss-twins-lose-legal-war-facebook | tytuł = Winklevoss Twins Lose Legal War With Facebook | data = 11.04.2011 |data dostępu = 3.10.2011}}/.</ref><ref>{{cytuj stronę | url =/biznes/1,101562,9476453,Bracia_Winklevoss_nie_rezygnuja_z_walki_o_Facebook.html | tytuł = Bracia Winklevoss nie rezygnują z walki o Facebook | data = 21.04.2011 | data dostępu = 3.10.2011}}</ref>.
| |
| | |
| == Film o Facebooku ==
| |
| W 2010 roku został nakręcony film obyczajowy ''[[The Social Network]]'' w reżyserii [[David Fincher|Davida Finchera]] opowiadający o powstaniu Facebooka wykonany na podstawie książki Bena Mezricha ''Miliarderzy z przypadku'' (ang. The Accidental Billionaires). Światowa premiera miała miejsce 24 września 2010. Film otrzymał wiele nagród, w tym trzy Oscary (za scenariusz adaptowany, montaż i muzykę) i cztery [[Złoty Glob|Złote Globy]]. Film nie przedstawia jednak prawdziwych scen z życia bohaterów ani nie ukazuje faktycznych relacji między nimi.
| |
| | |
| == Facebook dla programistów ==
| |
| Facebook dostarcza także [[Application Programming Interface|API]] dla swojego portalu, dzięki czemu programiści mogą wykorzystywać funkcjonalności portalu w swoich aplikacjach.
| |
| Dostępne są [[Software Development Kit|SDK]] dla wielu języków i platform:
| |
| * [[Android (system operacyjny)|Android]]
| |
| * [[C Sharp|C#]]
| |
| * [[iPhone]]
| |
| * [[JavaScript]]
| |
| * [[PHP]]
| |
| * [[Python]]
| |
| | |
| Dodatkowo, istnieje SDK dla języka [[C Sharp|C#]], dzięki czemu możliwe jest pisanie aplikacji w tym języku dla różnych platform, które wspiera [[.NET Framework]]:
| |
| [[Facebook C Sharp SDK|Facebook C# SDK]].
| |
| Facebook udostępnia także LikeBoxy i inne pluginy, które można dodać do treści innych stron<ref>[http://developers.facebook.com/docs/reference/plugins/like-box/ Facebook Developers]</ref>.
| |
| | |
| == Facebook w Polsce ==
| |
| Pomimo, że serwis został przetłumaczony na [[język polski]], to za jego funkcjonowanie w Polsce był odpowiedzialny oddział w [[Dublin]]ie<ref name="fbpl1">{{cytuj stronę| url=/artykuly/586067,facebook_w_polsce_portal_planuje_polski_oddzial.html| tytuł = Facebook w Polsce: portal planuje polski oddział| data dostępu = 2012-09-27 | autor = Sylwia Czubkowska| opublikowany = | praca = Forsal| data =2012-01-20| język =pl}}</ref>. Według początkowych informacji, polski oddział miałby zostać otwarty w którymś z następujących miast: [[Wrocław]]iu, [[Katowice|Katowicach]], [[Szczecin]]ie lub [[Białystok|Białymstoku]]<ref name="fbpl2">[http://www.forbes.pl/styl-zycia/artykul/techno/facebook-zdecydowal--polski-oddzial-w-warszawie,23625,1 Facebook zdecydował: polski oddział w Warszawie] Forbes.pl [Dostęp 2012-09-27]</ref>. Ostatecznie na siedzibę polskiego biura wybrano Warszawę{{r|fbpl2}}. Głównymi czynnikami które wpłynęły na decyzję o uruchomieniu nowego oddziału, była spora liczba polskich użytkowników<ref name="fbpl3">>[http://gazetapraca.pl/gazetapraca/1,90443,11045305,Facebook_w_koncu_w_Polsce__Bedzie_rekrutowal.html Facebook w końcu w Polsce. Będzie rekrutował] Gazeta Praca [Dostęp 2012-09-27]</ref> oraz zerwanie umowy z agencją [[ARBOmedia]], która to – na zlecenie Facebooka – miała zajmować się reklamą w [[Europa Wschodnia|Europie Wschodniej]]{{r|fbpl1}}.
| |
| Istniały plotki że Facebook poszukuje pracowników, jednak ofert pracy nie było nawet na oficjalnych stronach portalu{{r|fbpl3}}. Biuro zarejestrowane jest w Warszawie na ulicy Bielańskiej 12<ref name="fbpl4">[http://wiadomosci.dziennik.pl/wydarzenia/artykuly/391872,facebook-otworzyl-polski-oddzial-w-warszawie.html Facebook wreszcie osiadł nad Wisłą. Ma adres w Warszawie] Dziennik.pl [Dostęp 2012-09-27]</ref>, jednak znajduje się tam jedynie międzynarodowa kancelaria prawna, uprawniona do reprezentowania Facebooka{{r|fbpl4}}.
| |
| | |
| == Udziałowcy ==
| |
| === Pracownicy ===
| |
| * [[Mark Zuckerberg]] (24%)
| |
| * Jeff [[Rothschild]] (.8%)
| |
| * David Ebersman (.11%)
| |
| * Mike Schroepfer (.11%)
| |
| * Sheryl Sandberg (.1%)
| |
| * Theodore [[Ullyot]] (.1%)
| |
| | |
| === Fundusze inwestycyjne ===
| |
| * Accel (10%)
| |
| * Greylock (1.5%)
| |
| * Meritech (1.5%)
| |
| * Elevation Partners (1.5%)
| |
| * WTI (.5%)
| |
| * Mark Andreessen (.25%)
| |
| * Andreessen Horowitz (.18%)
| |
| * General Atlantic (.1%)
| |
| * Kleiner Perkins (.073%)
| |
| | |
| === Krytykanci i "wrogowie" ===
| |
| * Cam Winklevoss (.022%)
| |
| * Tyler Winklevoss (.022%)
| |
| * Divya Narendra (.022%)
| |
| | |
| === [[Anioł biznesu|Aniołowie biznesu]] ===
| |
| * [[Peter Thiel]] (3%)
| |
| * Jim Breyer (1%)
| |
| * Li Ka-Shing (.8%)
| |
| * Mark Pincus (.5%)
| |
| * Reid Hoffman (.5%)
| |
| * Samwer Brothers (.1%)
| |
| | |
| === Byli pracownicy ===
| |
| * [[Dustin Moskovitz]] (6%)
| |
| * [[Eduardo Saverin]] (5%)
| |
| * [[Sean Parker]] (4%)
| |
| * [[Chris Hughes]] (1%)
| |
| * Matt Cohler (.8%)
| |
| * Adam D'Angelo (.8%)
| |
| * Owen Van Natta (.8%)
| |
| * Justin Rosenstein (.24%)
| |
| * David Choe (.2%)
| |
| * Ezra Callahan (.08%)
| |
| | |
| === Inwentorzy korporacyjni ===
| |
| * Digital Sky (5%)
| |
| * [[Microsoft]] (1.6%)
| |
| * [[Goldman Sachs]] (1%)
| |
| * Interpublic (.25%)
| |
| * T. Rowe Price (.25%)
| |
| * Fidelity Investments (.18%)
| |
| <ref>http://whoownsfacebook.com/</ref>
| |
| | |
| == Zobacz też ==
| |
| * [[W Kontaktie]]
| |
| * [[Twitter]]
| |
| * [[Facebook Connect]]
| |
| | |
| {{Przypisy|2}}
| |
| | |
| == Linki zewnętrzne ==
| |
| {{commonscat|Facebook}}
| |
| {{wikicytaty|Facebook}}
| |
| * [http://www.facebook.pl/ Strona główna Facebook]
| |
| * [http://www.guardian.co.uk/technology/2008/jan/14/facebook ''With friends like this... – The ugly truth about the founders of Facebook''] w [http://www.guardian.co.uk/ The Guardian], 14.01.2008
| |
| | |
| [[Kategoria:Facebook| ]] | |
| [[Kategoria:Serwisy społecznościowe]]
| |
| | |
| {{Link GA|en}}
| |
J.M. przeciwko Zjednoczonemu Królestwu, sprawa ze skargi nr 37060/06, rozpatrzona przez Europejski Trybunał Praw Człowieka, który 28 września 2010 r. wydał wyrok stwierdzający, że Wielka Brytania naruszyła art. 14. łącznie z art. 1. Protokołu 1. Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.
Przedmiot skargi w sprawie J.M. przeciwko Zjednoczonemu Królestwu
Wnioskodawca J.M. to obywatelka Wielkiej Brytanii. Jest matką dwojga dzieci, urodzonych w roku 1991 i 1993. Ona i jej mąż rozwiedli się i skarżąca opuściła dom rodzinny. Opiekę nad dziećmi powierzono jej byłemu mężowi a skarżąca jako rodzic niezamieszkujący z dziećmi, była zobowiązana do wnoszenia wkładu finansowego do kosztów ich wychowania. Od 1998 roku skarżąca mieszka z inną kobietą. Jej obowiązek alimentacyjny względem dziecka oceniano we wrześniu 2001 r., zgodnie z przepisami, które obowiązywały w tym czasie. Przepisy przewidywały obniżenie wysokość alimentów, gdy nieobecny rodzic zawiera nowy związek (małżeński lub nieformalny), ale nie brały pod uwagę związków osób tej samej płci. Zdaniem skarżącej różnica ta była znacząca – była zobowiązana do zapłaty około 47 GBP (funtów brytyjskich) za tydzień, podczas gdy tworząc nowy związek z mężczyzną, kwota należności wynosiłaby około 14 GBP.
Jej skarga została uznana przez trzy instancje sądowe, ale sprawa została uchylona wyrokiem większości w Izbie Lordów w 2006 roku.
Skarżąca stwierdziła, że przy ustalaniu kwoty alimentów doznała dyskryminacji ze względu na orientację, co jej zdaniem stanowiło naruszenie artykułu 14. Konwencji (zakaz dyskryminacji), w związku z Artykułem 8. (prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego) lub w związku z artykułem 1. Protokołu nr 1 (ochrona własności).
Wyrok Trybunału w sprawie J.M. przeciwko Zjednoczonemu Królestwu
Trybunał uznał, że zasady dotyczące obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, przed wprowadzeniem ustawy o związkach partnerskich, dyskryminowały osoby pozostające w związkach tej samej płci.
Trybunał jednogłośnie orzekł, że doszło do naruszenia artykułu 14. w związku z artykułem 1. Protokołu nr 1.
Trybunał uznał jednogłośnie, że nie jest konieczne, aby zdecydować, czy stan faktyczny sprawy wchodzi w zakres art. 8. Konwencji.
Zdanie odrębne sędziów w sprawie J.M. przeciwko Zjednoczonemu Królestwu
Sędziowie Garlicki (przewodniczący składu), Hirvelä i Vučinić zgadzając się co do tego, że doszło do naruszenia artykułu 14. w związku z artykułem 1. Protokołu nr 1., zwracają uwagę na nie dość jasne stanowisko Trybunału w sprawie zakresu artykułu 8. Konwencji.
Zdaniem sędziów zgłaszających zdanie odrębne, stanowisko Trybunału w kwestii zakresu artykułu 8. Konwencji, wyrażone w sprawie Mata Estevez przeciwko Hiszpanii powinno zostać zrewidowane. Wyrazili również dezaprobatę dla zbyt zachowawczego ich zdaniem podejścia Trybunału. Na zakończenie swej opinii sędziowie stwierdzają: „W każdym razie, nie powinniśmy powstrzymywać się od jednoznacznego potwierdzenia, że dzisiaj, w 2010 roku, pojęcie życia rodzinnego nie może być ograniczone wyłącznie do par heteroseksualnych.”
Środki zasądzone na rzecz skarżącej w sprawie J.M. przeciwko Zjednoczonemu Królestwu
Trybunał jednogłośnie zasądził od Wielkiej Brytanii na rzecz skarżącej 3 000 € z tytułu odszkodowania za straty moralne i 18 000 € z tytułu kosztów sądowych i wydatków (wraz z wszelkimi podatkami).
Wielka Brytania
Portal Prawo